ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΜΕΣΩ ΕΣΠΑ ΚΑΙ ΜΟΝΙΜΟΙ: ΕΝΑΣ ΑΚΗΡΥΧΤΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ;

Πάει πάνω από χρόνος που η αναγγελία για τη νέα μορφή του σχολείου προβλημάτισε τους εκπαιδευτικούς και όχι μόνο και εξέφρασαν τις αντιρρήσεις τους. Τώρα, και με ένα πλέον χρόνο λειτουργίας του νέου σχολείου, έστω και με πιλοτική μορφή, το τοπίο έχει αρχίσει να ξεκαθαρίζει. Πλέον δεν κάνουμε υποθέσεις, έχουμε τα πρώτα δεδομένα. Κι αυτά αφορούν και το νέο είδος εκπαιδευτικών που έφερε η εφαρμογή του θεσμού. Τους αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ. Αν και δεν περιλαμβάνονταν στις εξαγγελίες για το νέο σχολείο. Κι ακόμη οφείλουμε να διευκρινίσουμε ότι αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ εμφανίστηκαν τη χρονιά αυτή και στα άλλα σχολεία που δεν ανήκουν στα 800 πιλοτικά διευρυμένου ωραρίου. Στο δικό μου σχολείο, για παράδειγμα, αναπληρώτρια μέσω ΕΣΠΑ ανέλαβε το μάθημα των Αγγλικών.

Αν και δεν είναι λοιπόν έννοιες ταυτόσημες το νέο σχολείο και οι αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ, αρκετοί από τους αναπληρωτές αυτού του τύπου φαίνεται να τα συνδέουν άμεσα. Κι ο λόγος είναι απλός. Γιατί εκεί πραγματικά εργάστηκαν οι περισσότεροι απ' αυτούς. Και μάλιστα κάποιες νέες ειδικότητες, όπως οι θεατρολόγοι και οι καθηγητές πληροφορικής.

Τι είναι όμως το ΕΣΠΑ; Ίσως αυτό θα πρέπει πρώτα πρώτα να μελετήσουμε για να σχηματίσουμε σαφή αντίληψη. Κι η καλύτερη απάντηση δίνεται από το ίδιο το ... ΕΣΠΑ:

http://www.espa.gr/el/Pages/staticWhatIsESPA.aspx


Τί είναι το ΕΣΠΑ: To Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς 2007 - 2013 αποτελεί το έγγραφο αναφοράς για τον προγραμματισμό των Ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε εθνικό επίπεδο για την περίοδο 2007-2013.

Εκπονήθηκε στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής προσέγγισης για την Πολιτική Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την οποία το ΕΣΠΑ «..εξασφαλίζει ότι η συνδρομή από τα Ταμεία συμβαδίζει με τις κοινοτικές στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για τη συνοχή και προσδιορίζει το σύνδεσμο μεταξύ των κοινοτικών προτεραιοτήτων αφενός και του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων αφετέρου».

Για τη διαμόρφωση του ΕΣΠΑ 2007-2013 ως εγγράφου προγραμματισμού, αξιοποιήθηκαν εισροές από ένα σημαντικό αριθμό προτάσεων που υπεβλήθησαν στο Υπουργείο Οικονομίας & Οικονομικών, κατευθύνσεων - πολιτικών επιλογών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και ποσοτικών δεδομένων και μελετών.

Οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου του 2005, με τις οποίες διασφαλίσθηκαν έως το 2013 οι πόροι της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Συνοχής για τη χώρα, οι νέοι Κανονισμοί των Ταμείων της ΕΕ, καθώς και οι Στρατηγικές Κατευθυντήριες Γραμμές για την Πολιτική Συνοχής, αποτέλεσαν το πλαίσιο στο οποίο βασίστηκαν, μεταξύ των άλλων, οι εθνικές αρχές προκειμένου να προσεγγίσουν τις βασικές παραμέτρους του αναπτυξιακού προγραμματισμού και να καταρτίσουν το ΕΣΠΑ.

Επιπλέον, τα κυριότερα έγγραφα της ΕΕ που αναφέρονται στην αναθεωρημένη Στρατηγική της Λισσαβώνας και το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση 2005-2008, ελήφθησαν υπόψη κατά τη διαμόρφωση των βασικών στρατηγικών επιλογών - προτεραιοτήτων, καθώς συνιστούν κεντρικές μακροπρόθεσμες επιλογές για την Ευρωπαϊκή Ένωση, στις οποίες κλήθηκε να συμβάλει και η αναπτυξιακή πολιτική του νέου ΕΣΠΑ.

Βάσει των ανωτέρω, η στοχοθεσία του ΕΣΠΑ διατυπώθηκε σε 4 επίπεδα:

στο επίπεδο των στρατηγικών στόχων του ΕΣΠΑ,
στο επίπεδο των θεματικών (5) και χωρικών (3) προτεραιοτήτων, όπως απαιτείται από το Γενικό Κανονισμό των Ταμείων,
στο επίπεδο των Γενικών Στόχων (17), στους οποίους αναλύεται κάθε θεματική προτεραιότητα,
στο επίπεδο των ειδικών στόχων και των κύριων μέσων επίτευξης.

Παράλληλα, η αναπτυξιακή στρατηγική διαμορφώθηκε και με γνώμονα εθνικές πολιτικές που διατυπώνονται σε στρατηγικά έγγραφα όπως η Εθνική Έκθεση Στρατηγικής για την Κοινωνική Προστασία και την Κοινωνική Ένταξη 2006-2008, η Ψηφιακή Στρατηγική 2006-2013, το «Σχέδιο Ανάπτυξης Μεταφορών 2007-2013 και εικοσαετίας», Εθνική Λιμενική Πολιτική, το Εθνικό Σχέδιο Στρατηγικής Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας 2007-2013 κλπ.

Το πλαίσιο χρηματοδότησης διαμορφώθηκε στη βάση των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2005 και των προδιαγραφών - περιορισμών των νέων Κανονισμών και προέκυψε με βάση τις αναπτυξιακές ανάγκες ανά τομέα και Περιφέρεια στην επόμενη περίοδο, συνεκτιμώντας τις ανάγκες ολοκλήρωσης των συνεχιζόμενων έργων της προηγούμενης περιόδου και τις απαιτήσεις για δράσεις που εξυπηρετούν τη Στρατηγική της Λισσαβώνας. Βασική επιλογή ήταν η βέλτιστη αξιοποίηση των πόρων της νέας προγραμματικής περιόδου προς όφελος της ισόρροπης περιφερειακής ανάπτυξης της χώρας.

Οι βασικές αρχές που διέπουν το πλαίσιο διαχείρισης, παρακολούθησης & ελέγχου των ΕΠ της περιόδου 2007-2013 αποτέλεσαν αντικείμενο ευρείας διαβούλευσης και αποτυπώθηκαν σε κείμενα θέσεων των συμμετεχόντων φορέων. Συμπληρώθηκαν από τα πορίσματα συστηματικής ανάλυσης των απαιτήσεων των νέων Κανονισμών της ΕΕ (Γραμματεία σχεδιασμού του ΕΣΠΑ, ΜΟΔ ΑΕ, ΔΑ ΚΠΣ/ΕΥΣ) και σχετικής μελέτης που εκπονήθηκε για το ΥΠΟΙΟ με θέμα τη «Βελτίωση των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου των ΕΠ του ΚΠΣ 2000 – 2006, των Κοινοτικών Πρωτοβουλιών και του Ταμείου Συνοχής και στην προσαρμογή αυτών για την περίοδο 2007 – 2013».

Η διάρθρωση του ΕΣΠΑ σε Επιχειρησιακά Προγράμματα

Η αρχιτεκτονική των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (ΕΠ) του ΕΣΠΑ 2007–2013 διαμορφώθηκε έτσι ώστε να υλοποιηθούν με το βέλτιστο τρόπο οι στρατηγικές επιλογές της χώρας, ενώ λήφθηκαν υπόψη τα νέα δεδομένα της προγραμματικής περιόδου 2007-2013 (63% του πληθυσμού της χώρας σε καθεστώς μεταβατικής στήριξης).

Το νέο σχήμα χαρακτηρίζεται από μικρότερο πλήθος Επιχειρησιακών Προγραμμάτων σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο 2000-2006, που οδηγεί σε πιο ευέλικτο σχήμα διαχείρισης: ο στρατηγικός σχεδιασμός της χώρας για την περίοδο 2007-2013 θα υλοποιηθεί μέσα από οκτώ ( 8 ) Τομεακά ΕΠ, πέντε (5) Περιφερειακά ΕΠ και δεκατέσσερα (14) Προγράμματα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας. Την περίοδο 2007-2013 το σύνολο των υποδομών προσπελασιμότητας θα υλοποιηθεί πλέον στο πλαίσιο ενός τομεακού ΕΠ, ενώ για τους τομείς της υγείας και του πολιτισμού δεν θα υπάρχει πλέον διακριτό ΕΠ και οι σχετικές δράσεις θα υλοποιηθούν από Περιφερειακά και Τομεακά ΕΠ.

Αυτό είναι το ΕΣΠΑ σε γενικές γραμμές. Και αυτές οι γενικές γραμμές λέξη δε λένε για αναπληρωτές εκπαιδευτικούς μέσω ΕΣΠΑ. Προφανώς αυτά περιλαμβάνονται σε πιο αναλυτικές παρουσιάσεις και πιο εξειδικευμένες αποφάσεις για την υλοποίηση του ΕΣΠΑ.

Πάντως στην "πιάτσα" έχει πλέον κυκλοφορήσει ως και ο όρος εσπατζής για όσους εργάζονται μέσω του ΕΣΠΑ...

Κι οι εσπατζήδες είναι πια πραγματικότητα και στην εκπαίδευση. Εκτοπίζοντας παλιότερες μορφές εργασιακών σχέσεων, όπως τους αναπληρωτές, τους ωρομισθίους, τους συμβασιούχους. Και όλοι μαζί τους μονίμους.

Έτσι καταλήξαμε στο σημερινό παζλ των εργασιακών σχέσεων μέσα στον ίδιο χώρο εργασίας με εργαζομένους πολλών και διαφορετικών συνθηκών εργασίας και αντίστοιχα δικαιωμάτων και καθηκόντων.

Οσονούπω μάλιστα αναμένονται και οι "εθελοντές εκπαιδευτικοί" που θα προσλαμβάνονται έναντι 625 ευρώ το μήνα μέσω ΜΚΟ!

https://xarinpaideias.forumgreek.com/t190-topic

Το όλο θέμα θυμίζει κατά κάποιον τρόπο καράβι! Και δεν το λέω ως πρώην ναυτικός αλλά από σχετική αναφορά σε βιβλίο Κοινωνιολογίας που διδάχτηκα ως εκπαιδευτικός. Και εξηγώ:

Ας σκεφτούμε ένα καράβι επιβατικό και μάλιστα από αυτά που ταξιδεύουν τέτοιες μέρες στο Αιγαίο. Κόσμος μπαίνει και κόσμος βγαίνει και επικρατεί το αδιαχώρητο, τόσο μέσα στο καράβι όσο και έξω στις προβλήτες όπου συνωστίζονται οι άτυχοι που δεν κατάφεραν να βρουν θέση. Το έχουν όλα τα "λιμάνια" αυτό το φαινόμενο, το συνωστισμό, και όχι μόνο της Σμύρνης...

Τα καράβια όμως, όπως είναι γνωστό τοις πάσι, είναι χωρισμένα σε διάφορες "θέσεις". Αλλού μπαίνουν οι κύριοι με τα φράγκα, αλλού οι φουκαράδες. Α' θέση, Β' θέση, Γ' θέση... Και τώρα τελευταία υπάρχει και ο όρος αεροπορικά καθίσματα σε αντιδιαστολή με τους άλλους ταξιδιώτες της Γ' θέσης που πετιούνται στο κατάστρωμα!

Στην πράξη όμως και αφού το πλοίο αναχωρήσει, αρχίζουν περίεργες μετακινήσεις. Με διάφορα προσχήματα ο κάθε επιβάτης φροντίζει να αναβαθμιστεί και να ταξιδέψει με πιο ανθρώπινες συνθήκες. Ακόμη και στην Α' θέση τρυπώνουν και απλώνουν τους υπνόσακους, που είχαν για το κατάστρωμα, πάνω στους αναπαυτικούς καναπέδες, τους ειδικούς για ευαίσθητα οπίσθια...

Δε λείπουν φυσικά και οι διαξιφισμοί. Ανάμεσα σε όσους πλήρωσαν ακριβό εισιτήριο και στους άλλους, που με πολύ λιγότερα χρήματα απολαμβάνουν τις ίδιες πολυτελείς συνθήκες.

Στην εκπαίδευση βέβαια δεν μπαίνεις πληρώνοντας εισιτήριο. Προσλαμβάνεσαι βάσει πτυχίου. Και πάλι όμως υπάρχει διαχωρισμός σε διαφορετικές θέσεις. ( Ίσως επειδή χαρτί το εισιτήριο, χαρτί πλέον στην εποχή μας και το πτυχίο; ) Έτσι άλλοι βρίσκονται με μόνιμο μισθό, με σταθερή θέση εργασίας, με προοπτικές εξέλιξης και άλλα πλεονεκτήματα. Κι άλλοι που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Και που προσφέρουν όμως τις ίδιες υπηρεσίες, διδάσκουν κι αυτοί τα Ελληνόπουλα, όπως και οι μόνιμοι.

Καθώς μάλιστα η διαφοροποίηση εξαρτάται και από την ηλικία, έχουμε και το οξύμωρο. Νέοι εκπαιδευτικοί με φρέσκες γνώσεις και με σπουδές περισσότερων ετών από τους παλιούς, εργάζονται με χειρότερες συνθήκες εργασίας και μικρότερο μισθό. Βεβαίως οι παλιοί έχουν εμπειρία. Μα και η μόρφωση δεν είναι ασήμαντο προσόν και ειδικά για τους εκπαιδευτικούς. Να σημειώσουμε επίσης ότι η πολλή εμπειρία συμβαδίζει και με κούραση, με ευνόητα αποτελέσματα.

Είναι λοιπόν λογικό και αναμενόμενο οι θιγμένοι να εποφθαλμιούν τις παροχές των άλλων. Κι αντίστοιχα οι βολεμένοι να μη δίνουν δεκάρα για τα προβλήματα των "άτυχων" νέων συναδέλφων. Όπως ακριβώς και σε ένα επιβατικό καράβι οι επιβάτες των διαφόρων θέσεων. Κι αν εκεί, στο καράβι, υπάρχει τουλάχιστον το επιχείρημα πως ο καθένας απολαμβάνει ανάλογα με τα χρήματα που πλήρωσε για εισιτήριο, στην εκπαίδευση ποιο επιχείρημα υπάρχει για όσα πληρώνουν οι νέοι;

Το σκηνικό όμως αλλάζει όταν όπως και στο καράβι ανατραπούν οι παγιωμένες συνήθειες. Και αυτό ακριβώς το σκηνικό εμφανίστηκε στα σχολεία με την είσοδο των ειδικοτήτων, πολύ πριν ανακαλυφθεί ο όρος αναπληρωτής μέσω ΕΣΠΑ. Ως τότε υπήρχαν αναπληρωτές στα σχολεία, θεσμός παμπάλαιος, μα ποιος έδινε σημασία; Οι αναπληρωτές ήταν (ήμασταν - το περάσαμε και η δική μου γενιά, των σημερινών πενηντάρηδων) ό,τι πιο βολικό για τους παλιούς δασκάλους και τα παιδιά για όλες τις δουλειές. Έπαιρναν πάντα τις χειρότερες τάξεις, τα πιο δύσκολα μαθήματα, τις περισσότερες ώρες.

Με τις ειδικότητες όμως οι παλιοί δάσκαλοι βρέθηκαν αναγκασμένοι να κάνουν για πρώτη φορά στη ζωή τους κενά! Κι ακόμη υποχρεώθηκαν να βρίσκονται περισσότερες ώρες στο σχολείο αφού το ωράριο εργασίας επιμηκύνθηκε για να "χωρέσει" και τους καινούριους.

Η λύση βρέθηκε με το κόκαλο που πέταξαν στους παλιούς για μείωση διδακτικού ωραρίου ανάλογα με τα χρόνια υπηρεσίας. Έτσι μπορούσαν πια να φεύγουν από το σχολείο σε ώρες που κάποτε ήταν αδιανόητο. Πχ στις 11. Ή και να πηγαίνουν αργότερα, πχ στις 10. Οι γκρίνιες κόπασαν σύντομα και όλα βάδιζαν και πάλι μέλι γάλα...

Ώσπου συνέβη και η νέα ανατροπή. Η δεύτερη ξένη γλώσσα στις μεγάλες τάξεις! Τότε και εμφανίστηκε για πρώτη φορά 7ωρο στο δημοτικό. Μα η αλλαγή αφορούσε μια μικρή μειοψηφία, τους δασκάλους των μεγάλων τάξεων, της Ε' αρχικά, μετά και της Στ'. Κατ' εφαρμογή του διαίρει και βασίλευε. Κι έτσι οι όποιες αντιδράσεις πνίγηκαν μέσα στη ραστώνη των υπολοίπων. Μάλιστα για τους "τυχερούς" και ευνοημένους δεν υπήρξε καμία ανατροπή αφού το 7ωρο ήταν μόνο δύο μέρες τη βδομάδα και τη μία τουλάχιστον ώρα οι διευθυντές τη φόρτωναν στον ίδιο τον εκπαιδευτικό της δεύτερης ξένης γλώσσας. Και που δεν τον έπαιρνε να διαμαρτυρηθεί αφού το αντικείμενό του ήταν καινούριο και επικίνδυνο να καταργηθεί και πάλι αν οι ίδιοι που το υπηρετούσαν δημιουργούσαν προβλήματα.

Στο μεταξύ, ξέχασα να το αναφέρω αυτό, υπήρχε και το μεσημεριανό ολοήμερο. Που για κάποιους δασκάλους είχε καταργήσει εντελώς το 8 - 2 του εργασιακού ωραρίου και το είχε επεκτείνει ως τις 4 το απόγευμα. Και μάλιστα την πρώτη χρονιά υπήρξαν δάσκαλοι ξεχωριστοί για το ολοήμερο που φορτώνονταν και την πρωινή ζώνη, 7 - 8 και τη μεσημεριανή, από τις 12 ως τις 4. Φυσικά κανείς από τους παλιούς δεν ενοχλήθηκε από το απαράδεκτο αυτό γεγονός. Που παραβίαζε ασύστολα τον 1566 καθώς ξεπερνούσε το συνεχές 6ωρο εργασίας.

Αργότερα λύθηκε και το θέμα της παρανομίας. Ζητήθηκε από τους δασκάλους των τάξεων να αναλάβουν το πρωινό με ανάλογη απαλλαγή από το διδακτικό ωράριο στην τάξη τους. Μάλιστα, αν το αναλάμβανε διευθυντής, η απαλλαγή από το ωράριο μετρούσε διπλά. Έτσι το κατάπιαν το δόλωμα πρώτα οι διευθυντές και μετά όλοι οι άλλοι. Μάλιστα κάποιοι ανακάλυψαν ότι τους βόλευε μια χαρά το μεσημεριανό, ειδικά τις γυναίκες δασκάλες που είχαν οικογενειακές υποχρεώσεις, αφού προλάβαιναν το πρωί το νοικοκυριό τους και το απόγευμα τα έβγαζαν πέρα και με τη δουλειά.

Το 2010 έγινε όμως η μεγάλη ανατροπή. Με τα 800 πιλοτικά διευρυμένου ωραρίου. Κι εκεί φάνηκε πως τίποτε δε γινόταν τυχαία τόσα χρόνια. Αλλά μεθοδικά και συστηματικά ανατρέπονταν επί σειρά ετών οι εργασιακές σχέσεις. Τώρα πια όλο το σχολείο τελείωνε στις 2! Και όλες οι τάξεις είχαν εφτάωρο! Ακόμη και τα πρωτάκια των έξι ετών. Που πέρασαν απότομα από το πεντάωρο (12.25 ώρα λήξης) στις εφτά ώρες διδασκαλίας!

Ποιον να πρωτοβολέψει πια ο διευθυντής; Και για την ώρα που σχόλαγε και για τον αριθμό των κενών; Που το πρόγραμμα δεν έβγαινε και γινόταν Ο χαμός!!!

Κι έτσι ξεκίνησε ο πόλεμος. Ο ίδιος που θα βλέπαμε σε ένα σαλόνι πρώτης θέσης που όχι μόνο μπούκαραν οι επιβάτες της τρίτης μα και απαίτησαν από τους πρωτοκλασάτους να πάνε πιο πέρα... Πόλεμος λοιπόν ανάμεσα στους μόνιμους και παλιούς εκπαιδευτικούς από τη μια, και τους νέους και κυρίως αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ από την άλλη.

Στοιχεία του πολέμου αυτού διαβάζουμε σε διάφορες γωνιές του διαδικτύου. Πήρα κι εγώ μια δυνατή γεύση συμμετέχοντας σε ένα γκρουπ του face book που απευθύνεται σε αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ.

Προσωπικά δεν εργάζομαι σε σχολείο διευρυμένου ωραρίου. Και δεν έχω ακόμη πάρει μέρος στον κανονικό πόλεμο εντός των σχολείων. Έχω βεβαίως στο παρελθόν εργαστεί έβδομη ώρα, όντας δασκάλα μεγάλης τάξης που έκανε δεύτερη ξένη γλώσσα. Όπως έχω αναλάβει και πρωινή ζώνη ολοήμερου, 7 - 8, για ένα φεγγάρι... Θα μπορούσα λοιπόν μπροστά στη μάχη που άναψε να κρατήσω σιωπή ιχθύος και να πω δε βαριέσαι αδερφέ... εμένα τι με νοιάζει;

Δεν είναι όμως έτσι. Εμένα, που λέει και Γαλάτεια Γρηγοριάδου Σουρέλη στο ομώνυμο βιβλίο της, εμένα με νοιάζει. Το καθετί που γίνεται στην εκπαίδευση. Κι έτσι ξεκίνησα και τούτο το θέμα. Που θα φωτίσει από πολλές πτυχές το ζήτημα των σχέσεων των αναπληρωτών μέσω ΕΣΠΑ και των μονίμων.

Όπως έγραψα και παραπάνω, το τελευταίο διάστημα πήρα μέρος σε ένα γκρουπ του face book για αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ. Κι ας μην είμαι αναπληρώτρια και μάλιστα μέσω ΕΣΠΑ. Ήμουν όμως κάποτε κι εγώ αναπληρώτρια. Κι αφετέρου δεν εννοώ να καταλάβω τους διαχωρισμούς ανάμεσα στους εργαζόμενους στον ίδιο χώρο. Και μια και έπιασα παραπάνω τα καραβίσια, επιτρέψτε μου και τούτη την αναφορά για τα συνήθεια των πλοίων:

Τα παλιά τα χρόνια, λίγο μετά το δεύτερο παγκόσμιο που πήρε μπρος το μέγα θαύμα της τρισένδοξης ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας, της πρώτης στον κόσμο, ακολουθήθηκαν διάφορες πετυχημένες πατέντες. Μία από αυτές ήταν και το περίφημο αβγό! Και δη στα χιώτικα καράβια, με την υποσημείωση ότι οι Χιώτες έχουν μαζί με τους Αντριώτες τη χειρότερη φήμη τσιγκούνη και φραγκοφονιά στον κόσμο της θάλασσας.

Κι έχω δουλέψει κι εγώ, ως ναυτικός στα νιάτα μου, και σε χιώτικα και σε αντριώτικα παπόρια και το επιβεβαιώνω το κουσούρι τους. Από τη μύγα ξύγκι και οι μεν και οι δε. Με σαφές προβάδισμα σπαγκοραμμένου για τους Χιώτες...

Οι Χιώτες λοιπόν πώς έφτιαξαν τους στόλους τους; Λιώνοντας και ισοπεδώνοντας τα μεροκάματα των ναυτικών αλλά και υποδαυλίζοντας τα πληρώματα να τα βάζουν ο ένας με τον άλλο. Έβγαινε που λέτε στο φτερό της γέφυρας ο Χιώτης ο καπετάνιος και φώναζε κάτω στο κατάστρωμα που δούλευαν σκυλίσια οι ναύτες:

- Ε, συ που 'φαγες τ' αβγόοοοοο!

Αβγό όμως δεν είχε φάει κανένας. Έτρωγαν όλοι μουχλιασμένη γαλέτα και έπιναν σκουριασμένο νερό από τη βαπορέτα, δηλαδή το μηχάνημα αφαλάτωσης του θαλασσινού νερού. Πεινασμένοι και εξαθλιωμένοι αναγκάζονταν σε σκληρή δουλειά που δε γνώριζε από 8άωρο και οποιοδήποτε άλλο εργατικό δικαίωμα.

Ακούγοντας όμως κοτζάμ καπετάνιο να ωρύεται σε στιλ υπενθύμισης για κάποιο αβγό που δόθηκε, βάζαν τα δυνατά τους και δούλευαν ακόμη πιο πειθήνια και μέχρι τελικής πτώσεως, με την ελπίδα να φάνε κάποια στιγμή κι αυτοί κάποιο αβγουλάκι. Να καρδαμώσουν κομματάκι.

Και δυστυχώς πήρε χρόνια στους ναυτικούς να καταλάβουν πως τέτοιο αβγό δεν έτρωγε κανείς μέσα στο καράβι κι ήταν κόλπο για να τους έχουν όλους στο ζυγό και χωρίς να σηκώνουν κεφάλι. Και ταυτόχρονα διαμοιρασμένους από την υποψία του ποιος έτρωγε το ρημάδι το αβγό!

Ελαφρυντικό για εκείνους τους παλιούς ναυτικούς η ναυτία και η έλλειψη παιδείας. Και που δεν ισχύει για τους εκπαιδευτικούς και δη του σήμερα. Πλην όμως όμοια καταπίνουν και τούτοι το παραμύθι για τ' αβγό. Τροποποιημένο βεβαίως για τα δεδομένα της εκπαίδευσης και της εποχής. Στην ίδια όμως ρότα του δοκιμασμένου διαίρει και βασίλευε.

Μπήκα, που λέτε, στο γκρουπ του face book. Για αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ. Να μάθω και να ενημερωθώ όχι μόνο για όσα περνούν οι συγκεκριμένοι συνάδελφοι αλλά και να σχηματίσω άποψη του τι περιμένει και μας τους υπόλοιπους. Όπως μου δίδαξε η μέχρι τώρα πείρα από τις διάφορες καινοτομίες στις εργασιακές σχέσεις. Που μπαίνουν στην αρχή για τους λίγους και τους "αδύναμους κρίκους" και μετά επεκτείνονται και γίνονται καθεστώς για όλους.

Και τρόμαξα με όσα διάβασα. Τα οποία και δε θα κρίνω. Για να γράφονται από ανθρώπους απελπισμένους και απλήρωτους όπως οι ... "εσπατζήδες" είναι σίγουρα η δική τους προσωπική αλήθεια και τη σέβομαι, έστω και αν δεν είναι ταυτισμένη με την απόλυτη αλήθεια. Τα πιστεύουν όμως οι ίδιοι και αυτό έχει νόημα. Όπως και με τους ναυτικούς που πίστευαν ότι κάποιος τρώει αβγό κι ας μην έτρωγε κανένας.

Το πρώτο μεγάλο παράπονο των αναπληρωτών μέσω ΕΣΠΑ είναι η εχθρότητα που αντιμετώπισαν από το 95% όπως λέγουν οι ίδιοι των άλλων εκπαιδευτικών. Τους υποδέχτηκαν στα σχολεία ως τους φταίχτες της νέας κατάστασης του εφτάωρου για όλους. Και των αμέτρητων κενών.

Αν και δε δούλεψα σε τέτοιο σχολείο, πιλοτικό ολοήμερο, τους πιστεύω. Πως βρέθηκαν αντιμέτωποι με τις εχθρικές διαθέσεις των παλιών. Γιατί το ίδιο κλίμα βρήκαμε κι εμείς ως αναπληρωτές κάτι δεκαετίες πριν. Κι ας μην είχαμε διαταράξει στο ελάχιστο τις εργασιακές συνθήκες των άλλων. Και όπως τόνισα παραπάνω ήμασταν τα παιδιά για όλες τις δουλειές.

Προσωπικά μπήκα για πρώτη φορά σε σχολείο ως αναπληρώτρια το 1985. Μήνα Φλεβάρη. Έφυγε στη σύνταξη μια παλιά δασκάλα και προσέλαβαν εμένα ως το τέλος του σχολικού έτους. Τάξη έκτη.

Δεν πρόλαβα να πατήσω το πόδι μου στο σχολείο και δέχτηκα την πρώτη παρατήρηση από το διευθυντή για την περιβολή μου και τα παντελόνια που φόραγα. Εν έτει 1985!!!

Κατόπιν έφτασε η γιορτή της 25ης. Λογικό να πάρει μέρος το τμήμα μου στη γιορτή. Η έκτη παραδοσιακά αναλαμβάνει αυτή τη γιορτή. Κι έτσι έγραφε και το πρακτικό του σχολείου. Υπήρχε όμως και άλλο τμήμα έκτης. Και το πρακτικό δεν έλεγε πως μόνο ο δάσκαλος του ενός τμήματος θα αναλάμβανε και τα τραγούδια, και την ομιλία και τα σκηνικά. Κι ώσπου να ξυπνήσω και να καταλάβω την αδικία, πήρα την εξήγηση πως εσύ είσαι νέα και αντέχεις!!!

Ναι, άντεξα. Και τα έβγαλα όλα πέρα με επιτυχία. Αλλά και αυτό ενόχλησε. Σε λίγο λοιπόν μου κολλήσαν το παρατσούκλι "Πεσταλότσι"... Αν και ουδέποτε αποτέλεσε δικό μου πρότυπο ο συγκεκριμένος μεγάλος παιδαγωγός. Η ηλικιωμένη όμως συνάδελφος που πρώτη μου το κόλλησε, αυτόν θυμόταν από τις όποιες σκονισμένες παιδαγωγικές της γνώσεις κι αυτόν χρησιμοποίησε για να εκφράσει την όποια ενόχληση ένιωθε για τις διαφορές που έβλεπε στο δικό μου στιλ εργασίας. Και που με την πείρα του σήμερα δε βλέπω να διέθετε τίποτε το σημαντικό, μόνο την απειρία του πρωτάρη που προσπαθεί να εφαρμόσει όσα θεωρητικά του δίδαξαν για να γίνει αποδεκτός στο χώρο εργασίας κι όχι για να εντυπωσιάσει.

Την επόμενη χρονιά, αναπληρώτρια και πάλι, έφαγα το στραπάτσο από τον ίδιο τον προϊστάμενο. Που η λογική του έλεγε ότι οι αναπληρωτές πάνε όπου τους χρειάζεται η υπηρεσία και δεν ενδιαφέρει ουδόλως να τους βάλουμε σε σχολεία που θα τους εξυπηρετεί και τους ίδιους. Έτσι αν έμενες Γλυφάδα πήγαινες Πέραμα κι αν έμενες Πέραμα πήγαινες Γλυφάδα. Στο άλλο άκρο δηλαδή και στις δύο περιπτώσεις. Έτσι κι εγώ βρέθηκα στα Ταμπούρια. Κι ας είχα σοβαρό θέμα υγείας που μου δημιουργούσε πρόβλημα στις μετακινήσεις μου, από πρόσφατο τραυματισμό σε τροχαίο. Αυτά δεν ενδιέφεραν την υπηρεσία... Ευτυχώς συνάντησα ένα ζεστό κλίμα στο σχολείο, όπου και οι συνάδελφοι και ο διευθυντής μου ήταν όλοι νέοι και δεν ξεχώριζα σαν τη μύγα μες στο γάλα. Ήθελα όμως ένα μεροκάματο να φτάσω και να γυρίσω από το σχολείο και όταν πλάκωσαν και απεργίες στα μέσα μαζικής μεταφοράς το μεροκάματο δεν ήταν μόνο σε ώρα αλλά και σε χρήματα που έδινα για ταξί...

Τρίτη χρονιά αναπληρώτρια την "έκανα" κι εγώ για Αθήνα. Και ακόμη θυμάμαι την πρώτη ερώτηση στο γραφείο, να τους πω ποια σχολεία προτιμώ! Ναι, δεν ήταν όλοι στο ίδιο στιλ. Και δεν είναι και σήμερα. Ο τότε προϊστάμενος της Αθήνας αντιμετώπιζε με αγάπη και συναδελφικότητα τους νέους αναπληρωτές που του έστελναν, κι όχι ως αποπαίδια... Κάτι που δεν ίσχυε στο σχολείο που βρέθηκα. Το χειρότερο όλων στα χρόνια που εργάστηκα ως αναπληρώτρια. Θα πω χαρακτηριστικά ότι λίγο πριν πάω στο σχολείο άλλαξαν ακόμη και παιδιά από το ένα τμήμα της Τετάρτης που ανέλαβα στο άλλο. Παρανόμως. Και συγκέντρωσαν στο τμήμα που θα έπαιρνε ο αναπληρωτής, η αφεντιά μου δηλαδή, όλα τα "δύσκολα" παιδιά και φυσικά και περισσότερα συνολικά από το άλλο τμήμα.

Την επόμενη χρονιά τελείωσαν θεωρητικά τα βάσανά μου. Ήρθε ο πολυπόθητος διορισμός. Κι όχι πως λύθηκαν όλα τα προβλήματά μου αλλά τουλάχιστον δεν ήμουν πια ο τελευταίος τροχός της άμαξας, δεν ήμουν αναπληρώτρια...

Τώρα οι νέοι αναπληρωτές βλέπουν εμάς τους παλιούς και ζηλεύουν τα κεκτημένα μας. Ξεχνούν πως για να βρεθούμε εδώ που βρεθήκαμε περάσαμε κι εμείς από διάφορες καταστάσεις. Αλλά δυστυχώς ξεχνάμε κι εμείς οι ίδιοι πως κάποτε ήμασταν αναπληρωτές. Κι αντί να δείχνουμε κατανόηση στα προβλήματα των νέων συναδέλφων αναπαράγουμε (νόμος της ψυχολογίας) τη συμπεριφορά που κάποτε μας πλήγωνε και καταδικάζαμε.

Και το χειρότερο. Δε βλέπουμε πως σιγά σιγά και συστηματικά οι εργασιακές συνθήκες των νέων επεκτείνονται σε όλους. Χωρίς να φταίνε στο ελάχιστο οι νέοι. Μα εμείς οι παλιοί που αδρανήσαμε συνδικαλιστικά επί σειρά ετών και επιτρέψαμε την επιδείνωση των εργασιακών σχέσεων. Κρυμμένοι λοιπόν στις παρωπίδες μας δε διστάζουμε ακόμη και να τα βάζουμε με τους νέους. Όπως τουλάχιστον καταγγέλλουν οι αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ για όσα συνάντησαν φέτος στα σχολεία που εργάστηκαν.

Η μία όψη των πραγμάτων είναι αυτή. Η όψη που αντικρίζουμε οι παλιοί κοιτώντας τον καθρέφτη και τα δικά μας λάθη κι όχι στρουθοκαμηλίζοντας. Φταίμε κι εμείς που καταντήσαμε εδώ που καταντήσαμε ως κλάδος.

Όμως υπάρχει και η άλλη όψη. Οι ευθύνες των νέων. Ώρα μου να το παίξω κι εγώ τρίτη ηλικία και να επικαλεστώ το άμες ποκ ήμες.

Εμείς λοιπόν κάποτε, οι σημερινοί πενηντάρηδες, υπήρξαμε και νέοι εργαζόμενοι και αναπληρωτές εκπαιδευτικοί. Ούτε μόνιμοι γεννηθήκαμε ούτε και πενήντα ετών.

Και όπως όλοι οι νέοι τα βάζαμε κι εμείς με τους μεγαλύτερους. Το χάσμα των γενεών είναι πιο παλιό από το τείχος του Βερολίνου κι επιπλέον κανείς και τίποτε δεν μπορεί να το ισοπεδώσει.

Και ως νέοι εκπαιδευτικοί είχαμε κι εμείς παράπονα σε βάρος των μεγάλων σε ηλικία συναδέλφων. Όχι όμως την απαίτηση να αγωνιστούν εκείνοι για να λυθούν τα δικά μας προβλήματα. Στη δική μου γενιά ακόμη φέγγιζε ο στίχος του ποιητή:


Ναζίμ Χικμέτ, για όσους τον αγνοούν...

Ναι, κι εμείς κατηγορούσαμε τους μεγάλους και παλιότερους για διάφορα. Απαίτηση όμως να πέσουν εκείνοι στη φωτιά για να σώσουν εμάς, δεν είχαμε. Γιατί ξέραμε ότι είναι των νέων καθήκον και δικαίωμα να στέκονται μπροστάρηδες στους αγώνες για το καινούριο και το καλύτερο.

Η δική μου γενιά ήταν η γενιά που ενηλικιώθηκε τη νύχτα του Πολυτεχνείου. Πιστεύαμε στη δύναμη των νιάτων. Και δε μας φόβιζε το σκοτάδι. Γιατί το Πολυτεχνείο μας δίδαξε πως:

"Δεν είμαστε εμείς εκείνοι που θα φέρουν το φως.

Είμαστε όμως εκείνοι που θα θυμίζουμε πάντα

πως το σκοτάδι δεν είναι μόνο και ανίκητο"

Και ναι. Δεν το φέραμε το φως. Φαίνεται όμως πως καταφέραμε να κλείσουμε και το φεγγίτη της ελπίδας στις ψυχές των νέων. Ακόμη κι αυτό που για μας ήταν ανάγκη, το σμίξιμο με τον αμέτρητο τον αριθμό:

Την ύπαρξή σου την οκνή για να πλαταίνεις, να βαθαίνεις,

σμίξε με τον αμέτρητο Αριθμό!

Φταίμε και γι' αυτό εμείς; Φταίει η εποχή; Τι φταίει; τι φταίει; Κανένα στόμα δεν το 'βρε και δεν το 'πε ακόμα...

Κι έτσι μοιραίοι βαδίζουμε προσμένοντας το θάμα που δεν έρχεται. Και οι παλιοί δάσκαλοι μα και οι νέοι.

Δε λέω πως δεν τους πιστεύω για όσα καταμαρτυρούν ότι συνάντησαν μπαίνοντας στα σχολεία. Μα λέω να παλέψουν να αλλάξουν αυτό το σκηνικό. Δεν είναι έτσι που περιγράφουν, η απόλυτη μαυρίλα, όλοι οι παλιοί δάσκαλοι.

Και δε δικαιολογούνται να τα βάζουν με κάθε δάσκαλο παλιό γιατί δεν είναι αναπληρωτής μέσω ΕΣΠΑ ή της γενιάς τους.

Είσαι σε λάθος σάιτ, μου διαμαρτυρήθηκε μια θεατρολόγος. Εδώ η ταμπέλα γράφει αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ.

Ένα το τσιτάτο που κρέμασαν για τους αγεωμέτρητους στην Ακαδημία του Πλάτωνα κι ένα τώρα από την αναπληρώτρια που διδάσκει λέει θέατρο στα πιτσιρίκια προς όσους έχουν βγάλει Ακαδημίες.

Άλλοι, περισσότερο ευγενικοί, το είπαν πιο κομψά. Πως καλά όσα μας λες αλλά εμάς μας νοιάζει μόνο αν θα βρούμε δουλειά το Σεπτέμβρη.

Αυτό το Σεπτέμβρη που άναψε και το διάλογο μεταξύ μας. Μετά τη δήλωση μιας άλλης αναπληρώτριας μέσω ΕΣΠΑ:

ΝΑ ΔΩ ΤΙ 8Α ΓΙΝΕΙ ΠΟΥ ΑΝ ΜΑΣ ΠΡΟΣΛΑΒΟΥΝ ΞΑΝΑ Η ΔΟΕ ΔΕ 8Α ΑΝΟΙΞΕΙ ΛΕΕΙ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ.......ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ ΟΛΗ ΤΗ ΧΡΟΝΙΑ?ΔΕ ΜΙΛΑΓΑΝΕ.....ΟΙ ΜΟΝΟΙ ΠΟΥ ΚΙΝΟΥΝΤΑΝ ΤΕΛΊΚΑ ΗΤΑΝ ΟΙ ΕΣΠΑ Κ ΟΙ ΑΔΙΟΡΙΣΤΟΙ.......

Κι όταν της έγινε ερώτηση τι εννοεί:

Μισό λεπτό δεν το κατάλαβα αυτό. Λες ότι αν προσλάβουν ξανά ειδικότητες η ΔΟΕ είπε ότι δεν θα ανοίξει τα σχολεία; Γιατι εγώ αυτό κατάλαβα.

έδωσε μια απάντηση ανεκδιήγητη:

AAA OXI ENNOYSA APLA OTI ΚΑΝΑΜΕ ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΛΩΣ ΕΧΟΝΤΩΝ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΜΑΣ ΠΕΡΝΟΥΝ ΣΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΑΛΛΑ ΣΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΝΕ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΟΜΕΝΟΙ ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΤΡΑ(ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ!!!)ΟΠΟΤΕ ΕΜΕΙΣ ΔΕ 8Α ΕΡΓΑΖΟΜΑΣΤΕ ΠΡΟΦΑΝΩΣ Κ 8Α ΜΑΣ ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ.......ΑΝ ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΑΠΕΙΛΗ ΤΟΥΣ...

Έλεος! Αυτό είναι το όραμα νέων ανθρώπων; Να απεργήσουν οι άλλοι - επιτέλους - κι εκείνοι αφενός να μην εργάζονται κι αφετέρου να πληρώνονται;

Στα εκατό και πλέον σχόλια που ακολούθησαν μου έκαναν τελείως ξεκάθαρο τι εννοούν. Πως δεν έχουν σκοπό να πληρώσουν συνδρομή στη ΔΟΕ και πως για τη στάση αυτή φταίνε και πάλι οι παλιοί. Φτάνοντας ακόμη και στο σημείο να εκφράσουν την επιθυμία να χάσουν κι αυτοί τη μονιμότητα:

Eυτυχώς συνάδελφε .... που υπάρχει και το γυμνάσιο, εκεί τέτοια κόμπλεξ δεν υπάρχουν. Τι λίστα αναμονής υπάρχει δεν ξέρω... Άντε να καταργηθεί και η μονιμότητα για να ξυπνήσουν λιγάκι. Ουπς, είπα κακία...

Μέσα σε όλα τα άλλα ενόχληση τεράστια εξέφρασαν και με όσα υποστήριξα για τα 800 πιλοτικά διευρυμένου ωραρίου. Αδύνατον να καταλάβουν πως παιδιά 6 χρονών είναι πέρα από τις δυνάμεις τους να κάνουν μάθημα επί 7 ώρες και ως τις 2. Κατά τη γνώμη των αναπληρωτών μέσω ΕΣΠΑ αυτό συμβαίνει εξαιτίας της λάθος διατροφής που ακολουθούν για τα παιδιά τους οι Έλληνες γονείς:

[...] δεν πιστεύω ότι κανένας έχοντας δουλειά τη σημερινή εποχή κόπτεται για τα δικαιώματα ξένων!! συγνώμη για την ωμότητά μου αλλά αυτό έχω εκλάβει και δεν έχω σκοπό να συνταχθώ υπέρ κανενός παρά μόνο για μεσοπρόθεσμες διεκδικήσεις αν χρειαστούν για την κατηγορία μου - διότι αν μου λες ότι δεν υπάρχουν διαχωρισμοί τη στιγμή που εσύ η ίδια είπες παραπάνω ότι κανείς δεν σκέφτεται τα καημένα τα παιδάκια πώς αντέχουν το 7ωρο...να σε ενημερώσω ότι στις προηγμένες χώρες της Ευρώπης το αντέχουν χρόοοοονια τώρα...και πολλά πάνε και σε 2ο σχολείο το ΣΚ στη γλώσσα τους αν είναι μετανάστες κλπ κλπ...αλλά τα Ελληνάκια είναι κουρασμένα απ το πρωί...διότι όοοοοολη την προηγμούμενη μέρα βγάζανε τα μάτια τους στο πλέιστέισον ή στην τιβί....και το πρωί οι γονείς τους τους δώσανε ένα γάλα στα γρήγορα κι ένα molto για μαζί τους!!!!...ε ούτε εγώ θα άντεχα!!!

Ωραία λοιπόν. Να φτιάξουμε και ειδικό πρόγραμμα διατροφής για να αντέχουν τα παιδιά τόσες ώρες που θα απαιτηθούν για να λυθεί το πρόβλημα ανεργίας των εκπαιδευτικών! Γιατί έτσι λέει γίνεται στις προηγμένες χώρες της Ευρώπης. Κι αφού αντέχουν εκεί, να αντέξουν και τα δικά μας. Ανεξάρτητα που άλλα τα σχολεία των προηγμένων χωρών της Ευρώπης και άλλα και τα προγράμματα που γίνονται εκεί. Εμείς εδώ μόνο τη χρονική διάρκεια ενδιαφερόμαστε να αντιγράψουμε.

Βεβαίως δε σκέφτονται έτσι όλοι οι αναπληρωτές. Και αρκετοί νέοι συνάδελφοι υποστήριξαν στο διάλογο την ενότητα και να μη γινόμαστε κομμάτια μεταξύ μας:

Ιδου λοιπον τα κατορθωματα της ηγεσιας του υπουργειου μας και της συνδικαλιστικης δρασης-αδρανειας, να σκοτωνομαστε μεταξυ μας ολοι οι εκπαιδευτικοι...το" διαιρει και βασιλευε" καλα κρατει...υπομονη παιδια ερχεται δυσκολος χειμωνας και χωρισμενοι σε στρατοπεδα δεν νομιζω να καταφερουμε τιποτα...

ας σταματήσουμε να μιλάμε με φασιστικούς ΤΡΟΠΟΥΣ όπως το "εμείς" οι δάσκαλοι και "εμείς" οι ειδικότητες, τσουβαλιάζοντας χιλιάδες ανθρώπους σε (φασιστικές) λογικές ομοιογενών συνόλων, γεγονος που γνωρίζουμε πολύ καλά ότι είναι λανθασμένο... (θαρρείς δεν υπάρχουν μόνιμοι δάσκαλοι που αγωνίζονται και στην καθημερινότητα και για το σύνολο και για "εμάς" ή δενυπάρχουν ειδικότητες που μόνο για εκπαιδευτικοί δεν κάνουν και το ανάποδο)

Ευτυχώς. Που υπάρχουν και οι εξαιρέσεις. Και καταλαβαίνουν ότι είναι φασιστική νοοτροπία να τσουβαλιάζεις χιλιάδες ανθρώπους και να τους κρεμάς ταμπελάκι του στιλ ΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ το ένα και ΟΙ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΕΣ το άλλο. Και μακάρι αυτό να το καταλάβουμε όλοι μας, είτε είμαστε δάσκαλοι είτε αναπληρωτές. Πριν είναι αργά για όλους.

Έγραψα και θα το ξαναγράψω ότι δεν έχω σκοπό να αμφισβητήσω τις απόψεις που αποκόμισαν οι νέοι συνάδελφοι από τα σχολεία που εργάστηκαν. Και δεν το λέω τυπικά. Η εμπειρία μου συμφωνεί μαζί τους κι ας μην εργάστηκα σε πιλοτικό ολοήμερο διευρυμένου ωραρίου. Κι όχι μόνο την εποχή που ήμουν αναπληρώτρια.

Δυστυχώς και πρέπει να το παραδεχθούμε ότι κάθε νέο συνάδελφο στο σχολείο τον υποδεχόμαστε όπως οι παλιοσειρές στο στρατό το νεοσύλλεκτο. Και δε λείπουν ακόμη και τα καψόνια.

Δε χρειάζεται, το υπογραμμίζω, να είναι αναπληρωτής ούτε και νέος στην ηλικία. Αρκεί να είναι καινούριος στο σχολείο. Το ήρθαν τα άγρια να διώξουν τα ήμερα ενεργοποιείται από την πρώτη κιόλας μέρα και από την πρώτη συνεδρίαση. Ο κάθε παλιός θεωρεί κεκτημένο δικαίωμα να επιλέξει και τάξη και αίθουσα. Ενώ για τον καινούριο φροντίζουν να του φορτώσουν ό,τι δε θέλουν οι παλιοί.

Για ένα μεγάλο διάστημα της καριέρας μου εργάστηκα στο ίδιο σχολείο. Κοντά είκοσι χρόνια με διακοπή τρία χρόνια για σπουδές και δύο χρόνια που ζήτησα από μόνη μου απόσπαση για να αλλάξω παραστάσεις. Να ξεφύγω από το μικρόκοσμο του συγκεκριμένου σχολείου, να δω και πιο πέρα τι γίνεται. Και "τα είδα όλα", κατά την έκφραση της αργκό. Και την πρώτη φορά που πήγα με απόσπαση σε ένα γειτονικό σχολείο και τη δεύτερη που βρέθηκα σε σχολείο άλλου δήμου.

Θυμάμαι ότι στο πρώτο απ' αυτά τα σχολεία οι μεν παλιοί δάσκαλοι είχαν μοιραστεί τις έδρες στο γραφείο δασκάλων κι είχε ο καθένας τη θέση του οι δε καινούριοι αισθανόμασταν το λιγότερο σαν παρείσακτοι που ούτε έδρα δικαιούμασταν ούτε και επιτρεπόταν να καθίσουμε σε καρέκλα παλαιού στο σχολείο συναδέλφου! Και να σκεφτεί κανείς ότι με τους ανθρώπους αυτούς ανήκαμε στον ίδιο μικρό σύλλογο εκπαιδευτικών και ήμασταν γνωστοί από χρόνια.

Ελάτε τώρα και σκεφθείτε πώς αισθάνεται ένα παιδί που έρχεται με μεταγραφή από άλλο σχολείο. Αν οι ενήλικες και δη οι εκπαιδευτικοί συμπεριφερόμαστε έτσι σε κάθε νέο μέλος της ομάδας, τι μπορούμε να περιμένουμε από τα παιδιά; Θεωρώ λοιπόν πολλαπλά ωφέλιμο να υποχρεώνεται ο εκπαιδευτικός να αποκτά τέτοια βιώματα... Κι ας είναι επώδυνα στην ψυχική του υγεία. Ή και ακριβώς γι' αυτό!

Στην Κύπρο, τουλάχιστον την εποχή που βρέθηκα εκεί για επιμόρφωση, ήταν υποχρεωτική η μετακίνηση σε τακτά χρονικά διαστήματα όλων ανεξαιρέτως των εκπαιδευτικών. Για να μη δημιουργούνται κλίκες και τέτοιες συμπεριφορές προς τους νέους. Κι επιπλέον για να αποκτά εμπειρία ο δάσκαλος από διαφορετικούς τύπους σχολείων.

Στην Ελλάδα όμως υπάρχουν πολλοί σαν εμένα, που περνάνε σχεδόν ολόκληρη την υπαλληλική τους ζωή στο ίδιο σχολείο. Και σιγά σιγά, περνώντας τα χρόνια, αποκτούν τη νοοτροπία πως το σχολείο είναι τσιφλίκι τους. Ούτε ξέρω στα τρία χρόνια που αν και παλιά εκπαιδευτικός βρέθηκα καινούρια σε σχολείο, άκουσα υποδείξεις του στιλ "εμείς έτσι το έχουμε εδώ"! Και ας αφορούσε ακόμη και πράγματα που έρχονταν σε αντίθεση με όσα ορίζουν οι εγκύκλιοι. Το εθιμικό δίκαιο και στα σχολεία είναι επικρατέστερο του επίσημου. Τόσο που σε κάποιες περιπτώσεις αναγκάστηκα να τρίξω τα δόντια. Όταν επενέβαιναν σε θέματα που αφορούσαν τη σωστή εκτέλεση των καθηκόντων μου σε κρίσιμα ζητήματα. Πχ στο πώς κάνουμε εφημερία. Και που μου προβλήθηκε από παλιό συνάδελφο του σχολείου να υπακούσω στις δικές του απόψεις για την είσοδο στο σχολείο ξένων προσώπων και με την απειλή "όταν μιλάει αυτός να μη μιλάω!"

Άσε το άλλο. Που θέλησαν σε ένα από τα σχολεία αυτά επειδή ήμουν καινούρια και παρά τα 25 χρόνια υπηρεσίας μου να με βάλουν σε θέση μπαλαντέρ. Να συμπληρώνω ωράριο γυρνώντας από τάξη σε τάξη και να μην έχω δικό μου τμήμα. Κι επιπλέον να κάνω φύλαξη κάθε μεσημέρι την έκτη ώρα στα μικρά παιδάκια του σχολείου που περίμεναν τα μεγάλα για να μετακινηθούν με πούλμαν στα σπίτια τους. Σαφώς και ο καθένας μας οφείλει να εργάζεται όπου κρίνει η υπηρεσία ότι τον χρειάζεται. Μα εδώ δεν ήταν η υπηρεσία αλλά κάποιοι βολεμένοι συνάδελφοι που θεωρούσαν αυτονόητο ότι ως παλαιότεροι στο σχολείο, κι ας είχαν τα μισά μου χρόνια υπηρεσίας και μηδενικά προσόντα πέραν των βασικών σπουδών, είχαν το δικαίωμα να προηγηθούν στο μοίρασμα των τάξεων. Αν ήταν πραγματική ανάγκη της υπηρεσίας, να αναλάβω μια τέτοια θέση, ευχαρίστως θα την αποδεχόμουν. Όμως υπό τις συνθήκες που περιέγραψα θεωρώ παράλογο ο έμπειρος δάσκαλος που με χρήματα της πολιτείας έλαβε και διάφορες επιμορφώσεις, να χαραμίζεται κάνοντας φύλαξη και περιφερόμενος από τάξη σε τάξη ή και αναπληρώνοντας τους απόντες.

Δεν τους πέρασε. Ο διευθυντής όταν άκουσε τα επιχειρήματά μου φυσικά και με υποστήριξε. Όμως δε χρειάζεται φαντασία για να καταλάβουμε τι συμβαίνει με τους νέους συναδέλφους που εργάζονται είτε ως ωρομίσθιοι είτε ως αναπληρωτές, ΕΣΠΑ ή όχι. Αυτούς κανείς δεν τους ρωτά τι θέλουν και τι δε θέλουν. Απλά τους αναθέτουν.

Και βέβαια είναι επίσης άγραφος νόμος να ευνοούνται στη ρύθμιση του ωραρίου και των κενών οι παλιοί και να την πληρώνουν οι καινούριοι. Κάποιοι ζήτημα είναι αν κάνουν ένα εξάωρο την εβδομάδα κι άλλοι έχουν εξάωρο κάθε μέρα. Κι ας λέει ο νόμος ότι είμαστε όλοι ίσοι σε τέτοια ζητήματα.

Λέω λοιπόν πως οι αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ μπορεί να έχουν δίκιο για τη συμπεριφορά που αντιμετώπισαν αλλά λόγω απειρίας βιάστηκαν να θεωρήσουν ότι φταίει η εργασιακή τους ιδιότητα ή και η ειδικότητα που είχε ο καθένας. Όχι. Φταίει κυρίως που ως αναπληρωτές είναι συνήθως καινούριοι στο σχολείο.

Κουράγιο. Όλοι τα περάσαμε αυτά. Μπορεί να μην είναι σωστό που συμβαίνουν, ειδικά όταν φτάνουν σε ακρότητες, αλλά δεν είναι και προς θάνατο. Εξάλλου είναι και λιγάκι θέμα ευγένειας. Να σέβεσαι τους παλιότερους. Στην υπηρεσία παλιότερους, όχι στο σχολείο. Με μέτρο. Όπως ακριβώς κι εσύ αύριο θα περιμένεις από τους νεότερους. Λογαριάζοντας όσα συσσωρεύει στον άνθρωπο η ηλικία.

Κι αντίστοιχα, οι παλιοί, έχουν υποχρέωση να υποδέχονται με στοργή τους νέους και να τους συμπαραστέκονται στις όποιες δυσκολίες συναντήσουν στα πρώτα τους βήματα στην εκπαίδευση. Να τους ενθαρρύνουν, να τους συμβουλεύουν. Όλοι μας έχουμε να θυμόμαστε και τέτοιες περιπτώσεις. Μεγαλύτερων σε ηλικία συναδέλφων που μας στάθηκαν σαν γονείς μας. Έχω κι εγώ να θυμάμαι τον κ. Λάμπρο Ζαρκαδούλα. Καλή του ώρα όπου κι αν βρίσκεται. Κι ας υπηρετούσε στο συστεγαζόμενο σχολείο, ως διευθυντής, όχι στο δικό μου. Είναι όμως στον άνθρωπο να συμπαραστέκεται στις δύσκολες ώρες στους άλλους ή ν' αδιαφορεί. Και δυστυχώς η συντριπτική πλειοψηφία των σημερινών ανθρώπων ανήκουμε στο homo homini lupus... Ας ανοίξουμε πάλι την Κοινωνιολογία. Υπάρχει και επιστημονική εξήγηση για το φαινόμενο. Η γνώση είναι ο πλέον ασφαλής δρόμος για να ερμηνεύεις τέτοιες καταστάσεις αλλά και να βρίσκεις λύσεις.

Πέρα και πίσω από την αλήθεια - υποκειμενική ή αντικειμενική - των σχέσεων των αναπληρωτών με τους μονίμους υπάρχει και η γκρίζα πραγματικότητα, όπως υπάρχει το γόνιμο χωράφι κάτω από τ' αγριολούλουδα και το άγονο έδαφος κάτω απ' τα βατσούνια. Οι σχέσεις των ανθρώπων δεν είναι τυχαίο δημιούργημα. Έχουν συνισταμένες που τις ορίζουν. Και δίνω κατευθείαν ένα παράδειγμα όπως το κατέγραψε μια αναπληρώτρια μέσω ΕΣΠΑ στο face book:

Τέσσερα χρόνια ωρομίσθια και έναν χρόνο ΑΜΩ με δυο παιδιά έχω οργώσει όλα τα χωριά της Ρόδου... ... ... και μάλιστα πάντα τις τελευταίες ώρες.

Να ρωτήσεις τους μονίμους τι σημαίνει το αρκτικόλεξο ΑΜΩ δε θα ξέρουν οι περισσότεροι να απαντήσουν. Και πολύ περισσότερο αγνοούν αυτά που η αναπληρώτρια δίνει σε δυο γραμμές. Τη φρίκη των εργασιακών συνθηκών επί πέντε χρόνια!

Οι μόνιμοι μένουν μόνο στη διατάραξη του ωραρίου λόγω της εμφάνισης νέων ειδικοτήτων στο σχολείο. Και πεισματικά αρνούνται ακόμη και τα ονόματα αυτών των συναδέλφων να μάθουν. Όπως η στρουθοκάμηλος που κρύβει τα μάτια της μπρος στον κίνδυνο. Κι όπως αντίθετα οι έλληνες* τοποθετούσαν κάτοπτρα στους τάφους των νεκρών.

Ντράικωρς όμως ελπίζω οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί να έχουμε διαβάσει. Και να κατέχουμε τους τέσσερις βασικούς λόγους της παραβατικότητας των παιδιών. Επιτρέψτε μου να τους παραθέσω εν συντομία:

Η επιθυμία για προσοχή. (απόσπαση προσοχής)

Αγώνας για υπεροχή.

Ανταπόδοση του κακού και εκδίκηση.

Επίδειξη απόλυτης ανεπάρκειας.

Κι έχει νόημα να σημειώσω και το προλόγισμα στο βιβλίο του Ντράικωρς, που δίνει το πλαίσιο ανάπτυξης αυτών των συμπεριφορών:

"Πολλές φορές είναι δύσκολο να κατανοηθεί η διαφορά ανάμεσα στη σταθερότητα και την κυριαρχικότητα. Τα παιδιά χρειάζονται σταθερότητα. Τους παρέχει τα όρια και τους περιορισμούς, που είναι απαραίτητοι για να στερεώνεται το αίσθημα της άνεσης και της ασφάλειας. Χωρίς όρια, το παιδί "τραβάει το σκοινί", απλά και μόνο για να δει πόσο θ' αντέξει. Το συνηθισμένο αποτέλεσμα στις περιπτώσεις αυτές είναι ότι θα φτάσει σε έξαλλα σημεία, για να πέσει τότε ξαφνικά και απότομα ο πέλεκυς της τιμωρίας. Θ' ακολουθήσει μια δυσάρεστη σκηνή και η αρμονία μέσα στην οικογένεια θα διαταραχτεί."

Ρ. Ντράικωρς

Το παιδί μια νέα αντιμετώπιση, εκδόσεις Γλάρος, 1979

Οι εκπαιδευτικοί δεν είναι παιδιά. Και το σχολείο δεν είναι οικογένεια. Μα όσα αναφέρει ο Ντράικωρς για τον κόσμο των παιδιών και των γονιών τους βοηθούν να αντιληφθούμε σε σημαντικό βαθμό το πλέγμα των σχέσεων και σε άλλα μικροσυστήματα που έχουν παρόμοια δομή με την οικογένεια.

Και μάλιστα θα τονίσω ότι στο διάλογο που έλαβα μέρος στο face book με συναδέλφους αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ ήταν τελείως ευδιάκριτες αυτές οι μορφές συμπεριφοράς και ιδιαίτερα οι πρώτες τρεις. Ευτυχώς δεν είμαστε ακόμη στην τέταρτη, την πλήρη παραίτηση. Αν και κάποιος που βρίσκεται ήδη στο τέταρτο στάδιο δε θα μπει καν στο face book ή δε θα λάβει μέρος στους διαλόγους. Βιώνει πλέον την απογοήτευση σε τέτοιο βαθμό που παραιτείται από το καθετί.

Κι ας δούμε μία προς μία τις τρεις πρώτες περιπτώσεις, πώς εμφανίζονται και πραγματώνονται.

1. Η απόσπαση προσοχής ξεκινά από την ίδια τη δημιουργία του γκρουπ. Ενός γκρουπ που ξεχωρίζει τους εκπαιδευτικούς και κραυγάζει πως δεν ανήκουν στο μεγάλο σύνολο των εκπαιδευτικών αλλά σε μια ιδιαίτερη κατηγορία. Κι αν αυτό είναι συνηθισμένο για το χώρο του fb, τα μέλη φροντίζουν να το επισημαίνουν σε έντονο ύφος σε όποιον μπει στο γκρουπ χωρίς να είναι και ο ίδιος αναπληρωτής μέσω ΕΣΠΑ:

[...] εσύ είσαι μέλος σε λάθος σάιτ - ξαναδές το ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΜΕΣΩ ΕΣΠΑ λέει!!! αν δεν σου αρέσουν αυτά που λέμε και αυτά που βιώνουμε μην μπαίνεις στον κόπο να μας απαντάς!! [...]

Κι εδώ ακριβώς είναι η "παραβατικότητα" της συμπεριφοράς. Κακό δεν είναι να απαιτείς την προσοχή των άλλων για τα προβλήματα που αντιμετωπίζεις, μα να την προκαλείς με λάθος τρόπο. Ένας τρόπος που διαφεύγει και έξω από το διαδίκτυο με δηλώσεις για μη συμμετοχή στη ΔΟΕ και καλλιέργεια κλίματος απομόνωσης των αναπληρωτών μέσω ΕΣΠΑ από τους άλλους εκπαιδευτικούς. Στο ίδιο μοτίβο και η ξέχωρη απεργία που κήρυξε η ίδια η ΔΟΕ μόνο για αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ, λες και τα δικά τους προβλήματα δεν είναι και δικά μας. Όλα αυτά κατά βάθος κραυγάζουν:

"ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΜΑΣ! είμαστε κι εμείς εδώ και είμαστε διαφορετικοί! Δεν ανήκουμε στο σύνολο."

Κι αυτό το τελευταίο φταίει για όλα. Το συναίσθημα πως δεν ανήκουν. Και που φυσικά δεν είναι δικό τους φταίξιμο αλλά όλων μας. Που τους δεχτήκαμε όπως τους δεχτήκαμε στα σχολεία. Ως ξένο σώμα. Φτάνοντας όπως λένε οι ίδιοι οι αναπληρωτές ακόμη και να επικαλούμαστε το πότε θα λήξει το ΕΣΠΑ για να εξαφανιστούν οι συγκεκριμένοι αναπληρωτές από τα σχολειά μας!

2. Αγώνας για υπεροχή... Αυτό είναι το κυρίαρχο στάδιο αυτή την περίοδο. Και είναι εμφανές σε πλήθος σχολίων. Οι αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ προσπαθούν με κάθε τρόπο να αποδείξουν την ανωτερότητά τους από τους άλλους εκπαιδευτικούς. Χαρακτηριστικό το ακόλουθο σχόλιο:

[...] Στο σχολείο μου ο πληροφορικός έτρεχε σαν τον Βέγγο, η θεατρολόγος μας έκανε τέρατα στις γιορτές, η εικαστικός μας έκανε ένα σκηνικό 5χ2, εγώ ζήτησα την βοήθεια της Αγγλικούς παρόλο που ξέρω πολύ καλά Αγγλικά για να μην νομίσει ότι την απαξιώνω και οι δάσκαλοι: παραγγελιές για τραγούδια, δηλαδή "κάνε τους αυτά τα τραγούδια για την τάδε εθνική επέτειο" που είναι σαν να σου λένε "εσύ δεν ξέρεις, εγώ ξέρω". Είχαν γνώμη για τα τραγούδια που θα διδάξεις και εσύ απλά ή γελούσες ή τσατιζόσουνα γιατί αυτά τα τραγούδια απλά δεν μπορούσαν να τα πουν σωστά σ' αυτές τις ηλικίες κάτι που μας ενδιαφέρει εμάς τους μουσικούς.

Κυκλοφορούσαν στον διαδρομο με σιντι πλέιερ και σου πετούσαν και ένα: [...] συγνώμη, δεν μπορώ να μην τους κάνω τραγούδια.

Εγώ την ευχαριστήσή μου την πήρα όταν έπεσε η σύγκριση μεταξύ των γιορτών που κάναν οι ειδικότητες με την γιορτή που καναν οι δάσκαλοι στο τέλος που ήταν απλά "έλεος".

Φωνάξαν και τον δήμαρχο για να δειχτούνε. Και όσον αφορά το ότι είναι αντιπαιδαγωγικό να υπάρχουν οι ειδικότητες στο δημοτικό, γιατί την ίδια άποψη δεν την έχουν και στην Φιλανδία τα τελευταία 30 χρόνια; ΓΙατί είμαστε Έλληνες και θέλουμε να βολέβουμε τους πισινούς μας.

Ή ακόμη κι αυτά:

[...] εμεις ειμαστε νεοι και πιστεψε με εχουμε πιο πολυ ορεξη απο ολους και οταν δεν πληρωνομασταν δουλέυαμε θα ηθελα να δω κανενας παλιος τι θα εκανε αν δεν τον πληρωναν για εναν μηνα. Θα τα παραταγε ολα και δεν θα εκανε μαθημα μεχρι να παρει την τελευταια δεκαρα[...]

[...] polloi apo tous daskalous den mas apodexontai ws sunadelfous kai thewroun oti einai antipaidagwgiko na mpainoun eidikothtes sthn taxh...vevaia oi idioi tous den mas exhgoun an einai pedagwgiko na didaskoun aftoi me ena ptuxio paidagwgikhs 4etous foiththshs ola ta mathimata!!as mas exhghsoun loipon kata poso paidagwgiko einai na didaskei daskalos eikastika kanontas "xeirotexnioules" kai phototupies me markadorous kai xulompogies mhn tuxon k lerwsoume ta thrania..as mas poun an einai paidagwgika ortho na kanoun theatro moirazontas rolous gi "sketsakia" tou stul orthia periferomenh glafuri anagnwsh as kanoun aftoi mousikh kanontas tragoudakia xorwdias mhn xerontas tipota apo istoria mousikhs..as kanoun plhrofotikh, glwsses akoma k gumonastikh!!giati oi daskaloi einai oi neoi LEONARDO DA VINCI"!!!loipon as teleiwnoume me afto to thema loipon.. kathenas ston tomea tou kai na kanei afto pou xerei kalutera kai afto gia to opoio exei efodia..[...]

Και για να είμαστε δίκαιοι. Τον ίδιο αγώνα υπεροχής φαίνεται να δίνουν μέσα στα σχολεία και οι δάσκαλοι ενάντια στις ειδικότητες. (εδώ η αντιπαράθεση παίρνει αυτό το χαρακτήρα, κι όχι αναπληρωτές - μόνιμοι) Όπως γράφουν στα σχόλιά τους οι αναπληρωτές υπήρξαν δάσκαλοι που έβγαζαν άχρηστη τη μουσική! Μια αντιπαράθεση λοιπόν ανάμεσα στους μεν και στους δε που θυμίζει κραυγές στη λαϊκή εκείνου που πουλάει καρπούζια κι εκείνου που πουλάει σταφύλια. Ποιος θα πείσει ότι έχει το καλύτερο προϊόν!

Αυτό που ξεχνάμε είναι ότι στο σχολείο άλλος ορίζει το αναλυτικό πρόγραμμα. Όχι εμείς κι όχι με κραυγές. Κι αν πρέπει κάποιον να πείσουμε για το χι μάθημα και την αξία του, δεν είναι τους συναδέλφους μας αλλά τους γονείς των μαθητών μας. Την κοινωνία δηλαδή. Που για το δικό της χατίρι υπάρχει το σχολείο κι όχι για να βγάζουμε εμείς μεροκάματο.

Προσπάθησα αυτό να το εξηγήσω μέσα από τα σχόλιά μου στους αναπληρωτές που έπαιρναν μέρος στο διάλογο. Πως οι απαιτήσεις των γονέων διαμορφώνουν σε σημαντικό βαθμό το τι και από ποιον διδάσκεται κάτι το παιδί τους. Το απέρριψαν με το επιχείρημα πως οι γονείς δεν ξέρουν τι θέλουν. Ίσως κάποτε, που ήταν αμόρφωτοι, να μην ήξεραν. Οι σημερινοί γονείς στη μεγάλη τους πλειοψηφία διαθέτουν την απαραίτητη μόρφωση για να κρίνουν τι είναι συμφέρον για το παιδί τους και τι όχι. Εκείνοι που υστερούν είναι στην πραγματικότητα οι εκπαιδευτικοί και ιδιαίτερα όσοι έχουν μειωμένα παιδαγωγικά προσόντα, γιατί αδυνατούν να προσεγγίσουν τους γονείς και να τους πείσουν σε όσα τυχόν εκείνοι λαθεμένα υποστηρίζουν. Έτσι τα λάθη παραμένουν λάθη και άλλος αποφασίζει τελικά για το αναλυτικό με πρόσχημα τις απαιτήσεις της κοινωνίας. Οι δε εκπαιδευτικοί αναλώνονται σε άγονες κοκορομαχίες μεταξύ τους για να αποδείξουν ο καθένας για την πάρτη του πως είναι πιο απαραίτητος στο σχολείο από τον άλλο.

3. Ανταπόδοση του κακού και εκδίκηση. Δυστυχώς και αυτό έχει αρχίσει να εμφανίζεται. Η εκδικητική συμπεριφορά. Και υπόψη ότι τα 4 στάδια του Ντράικωρς λειτουργούν ιεραρχικά συνήθως. Περνάμε δηλαδή με τη σειρά από το 1 στο 2 και μετά στο 3 και τέλος στο 4. Άρα για να φτάσουμε στην εκδίκηση πρέπει να έχουμε περάσει από το στάδιο της απόσπασης προσοχής και να αποτύχαμε, κατόπιν από τον αγώνα υπεροχής δίχως και πάλι αποτέλεσμα. Και τότε φτάνουμε στην εκδίκηση. Όταν βλέπουμε ότι δε μας άφησαν άλλο δρόμο. Φυσικά είναι κανόνας η εκδίκηση αυτή να αποδίδεται στη συμπεριφορά των άλλων που μας "ανάγκασαν" να φτάσουμε ως εκεί. Χωρίς να σημαίνει ότι η εξήγηση είναι ψεύτικη. Μπορεί δηλαδή ακριβώς αυτό να έχει προηγηθεί. Η συμπεριφορά των άλλων...

Και ιδού ένα χαρακτηριστικότατο σχόλιο που μαρτυρά τάση για εκδίκηση:

[...]δεν μετανιώνω στιγμή που δεν πήρα μέρος στην τελική γιορτή του σχολείου μετά από όλες τις απαράδεκτες συμπεριφορές που αντιμετώπισα. Το γέλιο βέβαια θα 'ναι να 'μαι στο ίδιο σχολείο του χρόνου. Ή που θα σκοτωθούμε, ή που θα 'μαι αναίσθητη και απλά θα κάνω κάτι τηλεφωνάκια στον σχολικό σύμβουλο να 'ρθει να μας κάνει "ντα", γιατί εκεί έχουμε καταντήσει.

[...] Θέλετε γιορτή;;; Συμμορφωθείτε πρώτα και θα σας κάνω το σχολείο Μέγαρο Μουσικής. Αλλιώς σχολικές γιορτές από μένα δεν βλέπετε. Και μην μου πεις ότι δεν τους νοιάζει, κίτρινοι γίνανε όταν τους είπα ότι δεν κάνω γιορτή στο τέλος της χρονιάς, που συμμειωτέον στο δημοτικό δεν είμαστε υποχρεωμένοι εμείς οι ειδικότητες να κάνουμε γιορτές, μόνο στο γυμνάσιο.

Η εκδίκηση όμως δεν αφορά μόνο το μοίρασμα της δουλειάς εντός σχολείου. Φτάνει ακόμη και στις επιθυμίες να πάθουν διάφορα οι συνάδελφοι. Να δουλεύουν κι αυτοί ως το απόγευμα, με λιγότερα χρήματα, ακόμη και με άρση της μονιμότητας. Και στολίζονται οι επιθυμίες με καταγγελίες των στραβών που συμβαίνουν στο σχολείο. Για μαύρες άδειες που δε δηλώνονται, αντιπαιδαγωγικές συμπεριφορές κλπ.

ΜΗ ΞΕΧΝΑΜΕ [...] ΤΙΣ ΑΔΕΙΕΣ ΤΟΥΣ ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΑΤΕΛΕΙΩΤΕΣ Κ ΜΗ ΚΑΤΑΧΩΡΗΜΕΝΕΣ..........ΕΙΧΑ ΔΑΣΚΑΛΑ ΠΟΥ ΤΗ ΕΚΑΝΕ ΑΠΟ ΠΕΜΠΤΗ ΓΙΑ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΦΥΣΙΚΑ 2 ΜΕΡΕΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΟΙΡΑΖΟΤΑΝ......ΠΕΣ ΕΣΥ ΠΟΤΕ ΛΕΙΠΑΜΕ ΕΜΕΙΣ ΠΟΥ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙ ΑΠΟ 40 ΚΥΜΑΤΑ ΤΟ ΑΙΤΗΜΑ ΜΑΣ......ΓΙΑΤΙ ΦΥΣΙΚΑ ΕΙΧΑ ΠΡΟΛΑΒΕΙ ΑΛΛΟΙ ΤΗΝ ΑΔΕΙΑ...ΜΙΑ ΑΡΡΩΣΤΗ Η ΜΑΜΑ ΤΟΥΣ ΜΙΑΗ ΜΕΣΗ ΑΣΕ!!!!!!

Μπορεί δηλαδή να μην μπήκαν ακόμη οι αξιολογητές στο σχολείο, μπήκαν όμως ετούτοι οι αναπληρωτές για να βγάλουν τα άπλυτα στη φόρα. Κι όχι από ενδιαφέρον για το σχολείο μα από εκδίκηση για τον τρόπο που τους υποδέχτηκαν οι άλλοι συνάδελφοι.

Μα και πάλι. Θα πρέπει να είμαστε δίκαιοι. Να δούμε και την άλλη όψη. Την εκδίκηση των παλιών στους νέους. πχ το βόλεμα στο ωράριο των παλιών και την εύνοια να σχολούν εκείνοι από τις 12 και οι νέοι να παίρνουν πάντα τις τελευταίες ώρες. Ή τα κενά. Καθόλου ή ελάχιστα στο πρόγραμμα των παλιών, γεμάτο κενά το πρόγραμμα των νέων.

Οι αναπληρωτές μιλάνε και για τις άδειες που έπαιρναν με το σωρό οι παλιοί ενώ στους ίδιους τις αρνούνταν ακόμη και όταν υπήρχε σοβαρός λόγος:

ΕΓΩ ΜΕ 4 ΠΑΙΔΑΚΙΑ ΠΟΤΕ ΔΕ ΠΗΡΑ ΑΔΕΙΑ! ΟΤΑ ΖΗΤΟΥΣΑ ΣΥΝΗ8ΩΣ ΛΕΙΠΑΝΕ ΠΟΛΛΟΙ......ΒΕΒΑΙΑ ΟΤΑΝ ΑΡΡΩΣΤΗΣΕ ΤΟ ΜΩΡΟ ΔΕ ΠΗΓΑ 3ΜΕΡΕΣ (ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΗΤΑΝ) ΑΛΛΑ ΤΟ ΞΕΠΛΗΡΩΣΑ ΜΕΤΑ......ΞΕΡΕΙΣ ΠΩΣ..

Η εκδίκηση δεν έχει συνήθως ένα πρωταγωνιστή. Χρειάζονται δύο για να τραβήξουν το σκοινί. Και δυστυχώς αυτή η παράλογη διελκυστίνδα έχει αρχίσει μέσα στα σχολεία. Κοιτάξτε τι λέει μια αναπληρώτρια για να αποκτήσετε και εικόνα:

Και μην μου πείτε ότι όλο αυτό το ξεκίνησαν οι ειδικότητες γιατί θα πέσω απ' το παράθυρο. Όταν σε δαγκώνουν ορμάς. Εγώ δεν δάγκωσα κανέναν. Και από δω και πέρα θα 'μαι πιο προσεχτική και θα αρχίσω να δαγκώνω.

Homo homini lupus. Έχω άδικο να το επικαλούμαι ότι εκεί καταντήσαμε;

Κι όσο για την τέταρτη μορφή συμπεριφοράς, την πλήρη παραίτηση, όπως τόνισα και στην αρχή δεν είναι εύκολα ανιχνεύσιμη μέσα από ένα διάλογο στο face book. Οι τελείως απογοητευμένοι που ακολουθούν τον τέταρτο δρόμο δε θα κάνουν τον κόπο να τσατάρουν μέσω ίντερνετ. Αν όμως προσέξεις τα σχόλια θα διακρίνεις και τέτοια συμπτώματα. Είτε ως εξέλιξη της εκδίκησης σε θέματα δουλειάς μέσα από την επίδειξη προσποιητής ανικανότητας είτε και ως αποχή από τη συνδικαλιστική δράση:

[...] εσένα σε απασχολεί αν θα δουλέψεις καμιά ωρίτσα παραπάνω...εμάς μας απασχολεί αν θα δουλεύουμε γενικώς και αυτό είναι πολύ πιο ισχυρό! και όχι ούτε εγώ θα υποστηρίξω καμία απεργία της ΔΟΕ γιατί κανένας δάσκαλος δεν ήταν δίπλα μας.[...]

Μοιάζει με εκδίκηση. Μα δεν είναι. Και το συμπέρασμα προκύπτει μέσα και από τα άλλα σχόλια για τη στάση της ΔΟΕ και τη στάση που σκέφτονται να ακολουθήσουν οι αναπληρωτές. Κυρίως όμως από την αντίδραση απέναντι στην παρείσακτη δασκάλα των 50 ετών στο δικό τους διάλογο. Την καχυποψία για ένα ψεύτικο αλτρουισμό. Αδύνατον να πιστέψουν πως κάποιος που δε βιώνει τα δικά τους προβλήματα μπορεί να νοιάζεται να λυθούν:

[...] εμένα τόσος αλτρουισμός δεν με πείθει - δεν είναι προσωπικό το θέμα. δεν πιστεύω ότι κανένας έχοντας δουλειά τη σημερινή εποχή κόπτεται για τα δικαιώματα ξένων!! συγνώμη για την ωμότητά μου αλλά αυτό έχω εκλάβει και δεν έχω σκοπό να συνταχθώ υπέρ κανενός παρά μόνο για μεσοπρόθεσμες διεκδικήσεις αν χρειαστούν για την κατηγορία μου[...]

Εκείνο όμως το σχόλιο που σπάει κόκαλα και δείχνει το επικίνδυνο σημείο που φτάσαμε ως κλάδος είναι εκείνο που δημοσίευσα σε προηγούμενο ποστ:

AAA OXI ENNOYSA APLA OTI ΚΑΝΑΜΕ ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΛΩΣ ΕΧΟΝΤΩΝ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΜΑΣ ΠΕΡΝΟΥΝ ΣΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΑΛΛΑ ΣΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΝΕ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΟΜΕΝΟΙ ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΤΡΑ(ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ!!!)ΟΠΟΤΕ ΕΜΕΙΣ ΔΕ 8Α ΕΡΓΑΖΟΜΑΣΤΕ ΠΡΟΦΑΝΩΣ Κ 8Α ΜΑΣ ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ.......ΑΝ ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΑΠΕΙΛΗ ΤΟΥΣ...

Ξένο σώμα λοιπόν οι αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ και ιδιαίτερα οι ανήκοντες στις ειδικότητες. Έτσι τους αντιμετωπίσαμε και έτσι τώρα καταφέραμε να τους πείσουμε να αισθάνονται και να συμπεριφέρονται και οι ίδιοι. Χαράς ευαγγέλια για όσους θεωρούν πως για κάθε τι στραβό στο σχολείο ευθύνονται οι συγκεκριμένοι συνάδελφοι. Να τους αποξενώσουμε, να τους απομονώσουμε και στην παρακάτω στροφή να απαλλαγούμε απ' αυτούς! Με τη βεβαιότητα ότι το σχολείο δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς δασκάλους. Και με την αδυναμία μας να διαβάσουμε τις εξελίξεις. Πως προωθείται η ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων όλων μας. Και πως οι αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ δεν είναι μόνο ειδικότητες. Είναι και δάσκαλοι.

Η ουσία λοιπόν είναι εκεί. Στις ελαστικές εργασιακές σχέσεις. Ως προς το συνδικαλιστικό κομμάτι. Το άλλο ζήτημα, του τι διδάσκει ο καθένας, και αν έχει παιδαγωγική κατάρτιση να διδάσκει σε παιδιά δημοτικού, κι αν το κάθε μάθημα είναι παιδαγωγικά ωφέλιμο στην τάδε ηλικία, ή ακόμη αν μπορούν το χι μάθημα να το διδάξει καλύτερα ο δάσκαλος ή ο εκπαιδευτικός ειδικότητας, είναι γενικότερο ζήτημα παιδείας που αφορά την κοινωνία ολόκληρη και όχι μόνο τους εκπαιδευτικούς. Δεν πρέπει λοιπόν να γίνεται ζήτημα τριβής στις μεταξύ μας σχέσεις. Ούτε όμως και να αποσιωπάται η όποια διαφωνία μας για τον τύπο σχολείου που προωθείται, από συναδελφική αλληλεγγύη λάθος εννοούμενη.
____________________________

* "έλληνες" με μικρό το αρχικό γράμμα: όπως το χρησιμοποιεί στο συγγραφικό του έργο ο Δ. Λιαντίνης.

Πολλαπλά χρήσιμο για το θέμα που έχουμε ανοίξει είναι να μελετήσει κανείς το ακόλουθο:

http://dipe.thesp.sch.gr/dipe_last/index.php?option=com_content&view=article&id=406

Ή ακόμη καλύτερα να διαβάσει αναλυτικά εδώ

http://www.esos.gr/index2.php?option=com_k2&view=item&task=download&id=623

όλη τη φιλοσοφία του νέου σχολείου. Έτσι και θα ενημερωθεί πώς και γιατί μας προέκυψαν οι αλλαγές στα προγράμματα των "800" πιλοτικών. Ενδεικτικά και σχετικά με το θέμα μας παραθέτω:

Κεντρικοί πυλώνες των βασικών αρχών του Νέου Σχολείου, στους οποίους θα βασισθεί η διαδικασία μετάβασης προς την εφαρμογή νέων Προγραμμάτων Σπουδών, είναι:

1ον: Η αξιοποίηση του πολιτισμού στην εκπαίδευση, όχι μόνο εξοικειώνοντας τα παιδιά με τις τέχνες αλλά και χρησιμοποιώντας τις τέχνες ως διδακτικό εργαλείο, (α) με ανάπτυξη της θεατρικής παιδείας και αξιοποίηση του θεατρικού παιχνιδιού, (β) με διδασκαλία της μουσικής για την ανάπτυξη των μουσικών δεξιοτήτων των μαθητών αλλά και για την καλύτερη γνώση της μουσικής στο μεγαλύτερο δυνατό εύρος και (γ) με ανάδειξη της δυναμικής των εικαστικών και της αισθητικής αγωγής για την καλλιέργεια της προσωπικότητας των μαθητών αλλά και για την γνωστική διαδικασία

[...] Η Πράξη προβλέπεται να περιλαμβάνει ενδεικτικά τις ακόλουθες δράσεις:

· Εμπλουτισμός του εκπαιδευτικού δυναμικού των ολοήμερων δημοτικών σχολείων (στα οποία γίνεται ποιοτική αναβάθμιση σύμφωνα με τα παραπάνω) και ιδίως αυτών με ενιαίο αναμορφωμένο πρόγραμμα με εκπαιδευτικούς, με ειδίκευση στην θεατρική αγωγή, στη μουσική και στα εικαστικά, μέσω της σύναψης συμβάσεων
εργασίας ορισμένου χρόνου

[...] Για την καθεαυτό εφαρμογή των νέων προγραμμάτων σπουδών (όπως θα έχουν ολοκληρωθεί κατά την άνοιξη του 2011) θα ακολουθήσει πιλοτική εφαρμογή των προγραμμάτων σε περιορισμένο αριθμό δημοτικών
σχολείων κατά το Σεπτέμβριο 2011 (*βλ κατωτέρω Πράξη 4) και στη συνέχεια η σταδιακή γενίκευσή τους (*βλ κατωτέρω Πράξη 5), αφού αξιολογηθεί η πιλοτική εφαρμογή και ενσωματωθούν τα πορίσματά της.

Την υλοποίηση της Πράξης θα αναλάβει η Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Εκπαιδευτικών Δράσεων του Υπουργείου Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων και ο προϋπολογισμός της δράσης ανέρχεται σε 68.818.000€.

Και ποιος πληρώνει αυτά τα εκατομμύρια; Και που δεν είναι τα μόνα που αναφέρει το έγγραφο;

Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο. Ενώ το όλο πρόγραμμα συνοδεύεται με ταμπελάκια του ΕΣΠΑ και το χρονικό ορίζοντα 2007 - 2013.

Είμαστε όμως ήδη στο 2011. Κι επομένως ο ορίζοντας βρίσκεται πολύ κοντά μας. Ίσα που προλαβαίνει να καλύψει δυο σχολικές χρονιές. Μετά; τι θα γίνει μετά; Ποιος εγγυάται την οικονομική κάλυψη για να συνεχιστούν οι δράσεις για το νέο σχολείο; Και εν μέσω της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης;

Τι ρωτάω κι εγώ. Όταν κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί την απόφαση που παίρνουν οι ηγέτες της Ευρώπης στις 21 Ιουλίου λίγες μόλις βδομάδες αργότερα... Κι αρκούν οι αόρατοι που κινούν τα νήματα των οίκων αξιολόγησης και των αγορών για να ακυρώσουν κοτζάμ εκλεγμένους ηγέτες εκατομμυρίων Ευρωπαίων πολιτών.

Το ερώτημα λοιπόν συμπληρώνεται με την απορία για τη σκοπιμότητα τόσων εξόδων για το νέο σχολείο όταν επιβάλλονται δυσβάστακτα οικονομικά βάρη στο λαό. Είτε ως φορολογία, είτε ως μειώσεις μισθών, είτε ως περικοπές σε θέσεις εργασίας και είτε ως ανατιμήσεις προϊόντων και υπηρεσιών.

Από τη μία λοιπόν ακούμε για δραματικές μειώσεις στις προσλήψεις εκπαιδευτικών και από την άλλη για εισαγωγή εκατοντάδων εκπαιδευτικών νέων ειδικοτήτων. Υπάρχει μια τεράστια αντίφαση εδώ. Να μην μπορείς να πληρώσεις τους μισθούς των ήδη υπαλλήλων σου και ταυτόχρονα να επιμηκύνεις το πρόγραμμα του σχολείου και να προσλαμβάνεις και νέους υπαλλήλους για να καλύψεις τις νέες ανάγκες που προέκυψαν από την επιμήκυνση!

Άρα δικαιούται νομίζω ο υπάλληλος που υφίσταται τις άγριες περικοπές στο μισθό του να νιώθει ως εκείνος που κατά βάση χρηματοδοτεί την πρόσληψη των νέων υπαλλήλων κι όχι πως υφίσταται θυσίες επειδή η χώρα έχει ένα τεράστιο χρέος και πρέπει όλοι μαζί τώρα να στερηθούμε γιατί και όλοι μαζί λέει τα φάγαμε ώστε να ξαναμπούν τα φαγωμένα λεφτά στη θέση τους.

Από την άλλη είναι το δράμα των νέων και ανέργων. Που κι εκείνοι έχουν δικαίωμα να μπουν στην εργασία και να κερδίζουν αξιοπρεπώς τα προς το ζην. Ποιος λέει όχι; Σίγουρα όχι εγώ.

Μα θα πρέπει και οι συγκεκριμένοι νέοι και άνεργοι που προσλήφθηκαν κάτω από τις συνθήκες αυτές να αναγνωρίσουν ότι η είσοδός τους στην εκπαίδευση δεν επιβάρυνε απλώς με κάποιες ωρίτσες τους παλιούς συναδέλφους. Ούτε και επιβαρύνθηκαν μόνο όσοι εργάζονται στα 800 σχολεία. Όλοι μαζί μέσα από τις περικοπές των μισθών και όλες τις άλλες αλλαγές στις συγχωνεύσεις σχολείων, αναστολές λειτουργίας ΚΠΕ, κατάργηση Γραφείων, μειωμένες προσλήψεις προσωπικού κλπ επιβαρυνθήκαμε προκειμένου κάποιοι άνεργοι ως τώρα να εργαστούν έστω και με το καθεστώς των αναπληρωτών μέσω ΕΣΠΑ κι ακόμη χειρότερα του ΑΜΩ. Κι αύριο με το τρισχειρότερο καθεστώς του εθελοντή εκπαιδευτικού που θα προσλαμβάνεται μέσω ΜΚΟ και μηνιάτικο 625 ευρώ!

Αν το βάλουμε μάλιστα κάτω και με αριθμούς θα δούμε ότι στην ουσία ο κάθε μόνιμος υπάλληλος υπέστη τόσες περικοπές κατ' έτος που συναγωνίζονται τις ετήσιες αποδοχές ενός νέου υπαλλήλου με ελαστική σχέση εργασίας.

Πανέξυπνο σχέδιο. Συγχαρητήρια σε όσους το σκέφτηκαν!

Μόνο που προδίδει ότι το αληθινό πρόβλημα δεν είναι η αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης μα η ισοπέδωση των εργασιακών δικαιωμάτων.

Βεβαίως και δεν ξεχνώ τη στρατιά των ανέργων. Και την ανάγκη να δοθεί λύση στο πρόβλημα της ανεργίας. Μα αν έχει μια χώρα ανέργους το πρόβλημα δεν είναι απλά και μόνο το κόστος κάθε εργαζομένου. Αλλά και πολλά άλλα που διαμορφώνουν την οικονομία της χώρας. Και θα δώσω παράδειγμα στηριγμένο σε προσωπικά δεδομένα. Υπήρξα κι εγώ κάποτε άνεργη. Άνεργη ναυτικός. Κι η χώρα με βοήθησε να ξαναβρώ δουλειά σπουδάζοντας εκ νέου ένα νέο επάγγελμα, εκπαιδευτικός. Όμως δεν είναι ατομικό ζήτημα. Δεν έμεινα μόνο εγώ άνεργη από τα καράβια. Από το 1980 ως σήμερα το ελληνικό ναυτεργατικό δυναμικό μειώθηκε από τους 120.000 ναυτεργάτες σε λιγότερους από 20.000. Όχι όμως και ο ελληνικός στόλος και οι θέσεις εργασίας. Που χάρη στις αποφάσεις των κυβερνήσεων όλων αυτών των ετών επανδρώθηκε με χαμηλόμισθους αλλοδαπούς.

Το παράδειγμα της ναυτιλίας είναι μια τρανταχτή απόδειξη του πώς φτάσαμε εδώ που φτάσαμε. Με την ανεργία στα ύψη. Και όμως με την περσινή απόφαση για άρση του καμποτάζ ο αφελληνισμός των πληρωμάτων όχι μόνο δεν εμποδίστηκε αλλά και έγινε μεγαλύτερος.

Τα ίδια θα μπορούσαμε να πούμε και για τον τομέα του τουρισμού, τον τομέα των δημοσίων έργων και πολλών ακόμη κλάδων της οικονομίας. Χιλιάδες χαμηλόμισθοι αλλοδαποί απασχολούνται στους τομείς αυτούς και την ίδια ώρα η ανεργία θερίζει τους νέους της Ελλάδας.

Άρα η ανεργία είναι πρόσχημα. Όπως και η αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης που μείωσε τους μισθούς μας κατά 40% όπως λέει η ΑΔΕΔΥ.

Η ουσία είναι δυστυχώς η αύξηση των κερδών της μεγαλοαστικής και της αστικής τάξης. Σε βάρος της μικροαστικής και της εργατικής. Ταξικό είναι το ζήτημα. Όπως ακριβώς υποστηρίζει το ΚΚΕ και άλλα κόμματα της αριστεράς. Κι ως ταξικό ζήτημα ταξική πρέπει να είναι και η αντίδρασή μας. Κι όχι με αλληλοσπαραγμό ανάμεσά μας.

Δυστυχώς εκείνοι που εκ των πραγμάτων θα όφειλαν να οργανώσουν την ταξική αντίδραση, το ΚΚΕ και τα άλλα κόμματα της αριστεράς, αναλώνονται σε μεταξύ τους μαχαιρώματα. Για ποια ενότητα λοιπόν συζητάμε; Για ποια οργανωμένη ταξική αντίδραση;

Όλα έχουν εξήγηση. Που ο καπιταλισμός χορεύει καρσιλαμά στις πλάτες μας και κάθε μέρα και νέες εξαγγελίες επιδείνωσης της ζωής μας μας έρχονται κατακέφαλα. Φταίμε εμείς οι ίδιοι που το επιτρέπουμε. Εμείς που αντί να τα βάζουμε με όσους σακατεύουν τα δικαιώματά μας τα βάζουμε μεταξύ μας και δεν καταφέρνουμε να οργανώσουμε την πάλη μας.

Κι όμως αυτή τη ρημάδα την ενότητα και την αναγκαιότητα του αγώνα τη γνωρίζουμε και την έχουμε συνειδητοποιήσει. Όπως μαρτυρά και το χαρακτηριστικό σχόλιο ενός αναπληρωτή μέσω ΕΣΠΑ στο fb:

Και ενώ αυτά γινόντουσαν στο μικρό σπίτι στο Λιβάδι, ποιο κει ο κακκός ο λύκος καραδοκούσε και περίμενε την εξάντληση αυτών για να κάνει την δουλειά του ευκολότερη.... ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ ΔΕΝ ΩΦΕΛΕΊ. Παντού υπάρχου τεμπέληδες, λαμόγια -εργατικοί, ηθικοί. Το θεμα είναι η κατάργηση της δημοσιας παιδείας και η αναγωγή της σε ιδιωτική.[...] Εδω, με το συμπάθειο κιόλας αυτή την περίοδο μέχρι να μονιμοποιουθουμε και εμεις και να κοιτάμε ποιο παραγωγικούς τρόπους μάθησης απλά δεν μας νοιάζει. Μας αγκίζει αλλά είναι δευτερεύον. Εμεις δεν ξερουμε αν θα δουλεύουμε το σεπτέβρη. Η αλλήθεια είναι και πρέπει να το παραδεχθείς ότι μερικοί δάσκαλοι μας κοιταγανε σαν λεπρους. Εμένα ως πληροφορικάριο σταματησαν να με κοιτανε σαν λεπρο μετά το πρώτο τρίμηνο. Τις άλλες ειδικότητες τώρα που μιλάμε δεν θυμούνται τα ονόματά τους. ΤΕΛΟΣ!!!

Καταλαβαίνεις τι γίνεται; Ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε. Ξέρουμε και τι ακριβώς συμβαίνει με τον κακό λύκο. Που μας βάζει να τρωγόμαστε για να κάνει τη δουλειά του ευκολότερη. Μα δεν έχουμε κουράγιο να αντιδράσουμε μπρος σε όσα φριχτά μας συμβαίνουν.

Είναι η απελπισία και η απογοήτευση. Και το άγχος. Που δεν αφήνουν να δούμε πιο πέρα.

Και ίσως αυτά πρέπει πρώτα να παλέψουμε. Να πάρουν κουράγιο οι άνθρωποι. Να πιστέψουν πως το σκοτάδι δεν είναι ανίκητο. Ήθελα να είμαι ποιητής να γράψω ένα όμορφο ποίημα που θα ξεσηκώνει το λαό μου. Όπως ο Ρήγας έγραψε το Θούριο. Μα δεν είμαι.

Ή ζωγράφος που θα έστελνα το μήνυμα με τα πινέλα μου όπως ο Ντελακρουά διέδιδε το δίκιο των εξεγερμένων Ελλήνων. Δεν είμαι ούτε ζωγράφος.

Είμαι όμως ένας άνθρωπος που επιμένει να μην το βάζει κάτω. Και να τραγουδάει έστω και με ξένους στίχους όσα πλημμυρίζουν την καρδιά του:

[...] η αλήθεια είναι ωστόσο πως πολλοι λίγοι αναπληρωτές μέσω εσπα αγωνίστηκαν για τους ΕΑΥΤΟΥΣ ΤΟΥΣ! Περίπου το 10% (στις επισχέσεις εργασίας που αποφάσισε η ΔΟΕ, φυσικά μετά κι από δικές μας έντονες πιέσεις. Μακάρι πάντως έστω και τώρα να κινητοποιηθούν οι δάσκαλοι. Το πλήγμα που δέχτηκαν το 2006 με τη μεγάλη απεργία ήταν μεγάλο. Σίγουρα είναι παρτάκηδες όπως η πλειοψηφία όλων μας, αλλά καιρό να αλλάξουν (με).. ΟΛΟΙ ΕΝΩΜΕΝΟΙ. [...]

Ακόμη μια άποψη αναπληρωτή μέσω ΕΣΠΑ που φαίνεται να γνωρίζει καλά την υπάρχουσα κατάσταση αφενός και το δέον γενέσθαι αφετέρου.

Ο ίδιος μάλιστα σε επόμενο ποστ ζήτησε να σταματήσει ο φασιστικός διαχωρισμός των εκπαιδευτικών σε εμείς οι δάσκαλοι και εμείς οι αναπληρωτές. Κι εγώ, ως μόνιμη προς το παρόν, θα συμφωνήσω απόλυτα με τον αναπληρωτή συνάδελφο. Αυτοί οι διαχωρισμοί πρέπει να πάψουν. Στην ενότητα η δύναμή μας και η ελπίδα για βελτίωση των συνθηκών εργασίας όλων μας.

Όχι στη διάσπαση του κινήματος απ' όπου κι αν προέρχεται. Ακόμη και από παρατάξεις που κατά τα άλλα υποστηρίζουν τα αιτήματα των εκπαιδευτικών.

Όχι στις κλαδικές απεργίες. Συντονισμός κινητοποιήσεων σε όλη την εκπαίδευση.

Και είναι καιρός να δούμε τη συνένωση των συλλόγων της βάσης. Τι θα πει πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια; Σε καιρούς που αρκετοί συνάδελφοι μοιράζουν το ωράριό τους ανάμεσα σε δημοτικά και γυμνάσια; Κοινοί σύλλογοι όλων των εκπαιδευτικών τώρα!

Κι αν οι αγκυλώσεις των καταστατικών βάζουν διάφορους σκοπέλους, ας ξεκινήσουμε με κοινές επιτροπές αγώνα. Που θα μπορούν εκτός από τους εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας να χωρέσουν και όλα τα άλλα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας κάθε περιοχής. Από εκπαιδευτικούς της Τριτοβάθμιας όπου υπάρχουν, και φοιτητές, μέχρι τους μεγάλους μαθητές και φυσικά τους γονείς.

Κοινά είναι τα προβλήματα κοινός πρέπει να είναι και ο αγώνας.

Εξάλλου μόνο έτσι θα μπορούμε να έχουμε εικόνα για όλες τις αλλαγές στην εκπαίδευση. Που δεν είναι καθόλου ξεκομμένες η μία από την άλλη. Εμείς γιατί επιμένουμε κλεισμένοι ο καθένας στο δικό του μικρόκοσμο να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση;

Ακόμη μια άποψη που στηρίζει την ενότητα εκ μέρους αναπληρώτριας μέσω ΕΣΠΑ:

[...] ελπιζω φετος να ειμαστε μια γρο8ια..

εχω κ γω αγριες δια8εσεις..

πρεπει να εχουμε ενοτητα ειναι κατι που πρεπει να μπει στον εγκεφαλο μερικων.......αντι να βριζομαστε κ α ξεκατινιαζομαστε!

Οι μόνιμοι; Τι διαθέσεις έχουμε; Θα συνεχίσουμε ενώ φταίει το γομάρι να χτυπάμε το σαμάρι; Και εν προκειμένω να τα βάζουμε με τους συναδέλφους αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ για τις δραματικές αλλαγές στις συνθήκες εργασίας μας; Λες και δεν ξέρουμε πως δεν πήραν εκείνοι τις αποφάσεις για τις αλλαγές αυτές; Ή λες και δεν υπήρξαμε κι εμείς αναπληρωτές κάποτε;

Και παριστάνοντας πως δεν αφορά και τη δική μας ζωή το απαράδεκτο καθεστώς της δικής τους ελαστικής εργασιακής σχέσης; Όσα ακούς στου γείτονά σου, πάντεχε και στα δικά σου, λέει ο σοφός λαός μας.

Είναι καθήκον κύρια απέναντι στον εαυτό μας να συμπαραταχθούμε με τους αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ. Κι όχι αλτρουισμός ή άλλη γλυκανάλατη αηδία που παραπέμπει σε φιλανθρωπία. Δεν το κάνουμε για εκείνους, για μας τους ίδιους το κάνουμε.

Ο συνδικαλισμός δε διέπεται από θρησκευτική ηθική, αλλά από το δίκιο του εργάτη. Κι όταν μιλάμε για ενότητα στα πλαίσια αυτά την τοποθετούμε. Στην ενότητα της εργατικής τάξης. Ταξικά, αγωνιστικά και ενωτικά. Αυτός είναι ο δρόμος απέναντι στην ολομέτωπη επίθεση που δεχόμαστε από τη μεγαλοαστική και την αστική τάξη. Από την ντόπια και ξένη μπουρζουαζία.

Και είναι εφεύρεση των αφεντικών ο διαχωρισμός των εργαζομένων σε κατηγορίες. Κατά το δοκιμασμένο ΔΙΑΙΡΕΙ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΕΥΕ. Ας μην τους κάνουμε το χατίρι!

Για να γνωρίσουμε λίγο καλύτερα τη φριχτή πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι "νέοι" συνάδελφοι αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ:

ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΩΝ ΜΕΣΩ ΕΣΠΑ ΣΤΟ FACE BOOK:

- Να ρωτήσω κάτι και όποιος θέλει απαντάει... όσοι δουλεύατε περυσι ωρομισθιοι στα ολοήμερα (όπως εγώ με 12 ώρες τη βδομάδα - θεατρικής αγωγής) φέτος συμπληρώσατε τα ένσημα για το επίδομα; ευχαριστώ...

- εξαρτάται απ το πόσες μέρες την εβδομάδα εργαζόσουν και από πότε έκανες ανάληψη υπηρεσίας..

- ευχαριστώ για την απάντηση.. γυρισα πριν απο λιγο απο το Ικα - τελικά το έτος πριν την επιδοτηση που έπρεπε να έχω 80 είχα 77...

- pos kai douleues 12 ores oromisthia?

- ήμουν ωρομισθια στα ολοήμερα απο το 2002 μέχρι και το 2009- μετά (περυσι) με πήραν αναπληρώτρια εσπα λογω του νέου σχολειου που ανοιξαν θέσεις για αναπληρωτές και για τους θεατρολογους.

Από το 2002. Πόσο νέος μπορεί να θεωρηθεί κάποιος που εργάζεται από το 2002 ως το 2011; Και τι ηλικία πλέον έχει; Λέμε δηλαδή εμείς νέοι συνάδελφοι αλλά στην πραγματικότητα βρίσκονται ανάμεσά τους άνθρωποι που έχουν κοντά μια δεκαετία στην εκπαίδευση. Άρα άνθρωποι πάνω από τα 30. Και που παρά τα τόσα χρόνια που καλύπτουν ανάγκες της εκπαίδευσης δεν καταφέρνουν ούτε καν επίδομα να βγάλουν. Για τρία ένσημα λιγότερα!!!

Να συζητήσουμε για το πότε αυτοί οι εργαζόμενοι θα βγουν στη σύνταξη; Ανέκδοτο μοιάζει...

Κι όμως εσύ κι εγώ και ο άλλος παλιός συνάδελφος όταν κοντεύαμε στα δικά μας 10 χρόνια υπηρεσίας ξέραμε πως μένουν άλλα 25. Και είχαμε και τη βεβαιότητα της σταθερής δουλειάς. Συνήθως και το σχολείο που μας εξυπηρετούσε. Κάποιοι είχαν ως και διευθυντές σχολείων αναλάβει. Αυτό ήταν το δικό μας ζητούμενο τότε. Στα δέκα χρόνια δουλειάς. Να γίνουμε στελέχη εκπαίδευσης ή να πάμε μετεκπαίδευση και γενικά να καλυτερέψουμε ακόμη περισσότερο τη ζωή μας και την καριέρα μας.

Ούτε που δώσαμε σημασία που τότε ακριβώς ξεφύτρωσαν και τα πρώτα ολοήμερα. Δε μας πέρασε καν από το μυαλό πού θα οδηγήσουν. Γκρινιάξαμε λίγο για το θέμα των παιδιών και μόνο, το πάρκινγκ όπως το λέγαμε, και τέλος. Ίσα ίσα που κάποιοι βούτηξαν και το κόκαλο που μας πέταξαν, με το επίδομα υπευθύνου στο ολοήμερο, και ανακαλύψανε την τεράστια ωφέλεια για τους εργαζόμενους γονείς από τα παιδοφυλακτήρια! Τώρα, που πλέον άρχισαν να καταργούνται τα ολοήμερα και να μπαίνουν αυστηρά κριτήρια για την εγγραφή παιδιών στα τμήματά τους, δεν υπάρχουν πια εργαζόμενοι γονείς; Ή μήπως δεν υπάρχουν άνεργοι που δεν καταφέρνουν να φέρουν τη βεβαίωση ότι εργάζονται και οι δύο γονείς για να γράψουν το παιδί; Ή και άλλοι που κάνουν μεροκάματα στη χάση και στη φέξη και αδυνατούν να φέρουν τέτοιο χαρτί;

Υπάρχουν άραγε και σήμερα αφελείς που πιστεύουν ότι το σημαντικό ήταν να εξυπηρετηθούν οι εργαζόμενοι γονείς με τη δημιουργία των ολοήμερων; Κι όχι για να προωθήσουν τις ελαστικές μορφές εργασίας στο δημόσιο σχολείο;

Κι από το ολοήμερο ξεκίνησε και η χρονική επέκταση του προγράμματος. Στην αρχή με το επιχείρημα πως αφορά μόνο παιδάκια που οι γονείς τους δουλεύουν και δεν έχουν πού να πάνε τα καημένα. Τουλάχιστον να μένουν με φύλαξη παιδαγωγών στο σχολείο, να μελετάνε τα μαθήματα της άλλης μέρας και να κάνουν και κάποιες δημιουργικές δραστηριότητες. Αυτά δε μας έλεγαν;

Τώρα όμως όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά που φοιτούν στα 800 πιλοτικά ή όπως αλλιώς τα λέγουν, μένουν 7ωρο στο σχολείο. Από τα έξι τους χρόνια. Είτε εργάζονται οι γονείς τους είτε όχι. Και ο ΟΟΣΑ με την τελευταία του έκθεση προτείνει και νέα αύξηση των ωρών παραμονής!

Για τους εργαζόμενους γονείς γίνεται αυτό; Όχι. Τώρα το τροπάρι λέει για νέες θέσεις εργαζομένων στο σχολείο! Αυτές τις θέσεις που στελεχώνονται με αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ. Κι αύριο μπορεί να δούμε και "εθελοντές" εκπαιδευτικούς μέσω ΜΚΟ και μισθό 625 ευρώ το μήνα.

Είναι ποιοτική τουλάχιστον αναβάθμιση της εκπαίδευσης κάτι τέτοιο;

Καμία επιστημονική έρευνα δε θα συμφωνήσει ότι ένας κακοπληρωμένος υπάλληλος που βιώνει και εργασιακή ανασφάλεια μπορεί να είναι ένας καλός υπάλληλος. Δεν μπορεί. Κι ας το θέλει. Το άγχος τον καταβάλλει και του στερεί τη δημιουργική διάθεση. Το παραδέχονται εξάλλου και οι ίδιοι. Πως εκείνο που τους ενδιαφέρει είναι αν θα βρουν δουλειά το Σεπτέμβρη. Ο καθένας στη θέση τους έτσι θα αισθανόταν.

Ειδικά όταν βρίσκεται στην κατάσταση αυτή όχι ένα και δυο χρόνια όπως οι αναπληρωτές του δικού μας καιρού, αλλά για μια δεκαετία και μερικοί και περισσότερο.

Και το πλέον φοβερό είναι το τι είδους παράδειγμα αποτελούν αυτοί οι εκπαιδευτικοί για τους μαθητές. Εκτός και νομίζουμε πως μπορούμε να κρύψουμε την αλήθεια από τα παιδιά. Πως όσα γράμματα και να μάθουν το επαγγελματικό μέλλον ενός νέου ανθρώπου είναι μαύρο και σκότεινο στην εποχή μας. Ποιος ο λόγος να φας τα νιάτα σου στα θρανία, να σπάσεις το μυαλό σου και να καταξοδευτείς. Για να είσαι στα 35 σου ακόμη ζήτουλας στους γονείς σου και φορτωμένος δάνεια από τις τράπεζες;

Ήρθε σήμερα στο σπίτι υδραυλικός. Κουβάλαγε μαζί και το μαστορόπουλο. Ετών 22. Έβγαλε, μου είπε, επαγγελματικό λύκειο με ειδικότητα υδραυλικού. Πήγε και φαντάρος. Και τώρα εδώ και ένα χρόνο εργάζεται βοηθός. 30 ευρώ μεροκάματο για τέσσερις ώρες δουλειά. Και τα τυχερά του σε γνωστούς και φίλους. Και μη μου πεις ότι υπάρχει ανεργία στους υδραυλικούς. Γιατί φιλάς κατουρημένες ποδιές για να καταφέρεις να βρεις υδραυλικό. Αν ήμουν μικρότερη, στο λέω ειλικρινά, θα πήγαινα να σπουδάσω υδραυλικός. Και με τίποτε εκπαιδευτικός ειδικότητας. Να περιμένω τα ψίχουλα του μισθού όταν κι εφόσον ευαρεστηθούν οι αρμόδιοι...

Και στα δέκα χρόνια δουλειάς δε θα περίμενα αν θα με φωνάξουν το Σεπτέμβρη. Θα ήμουν πια τεχνίτης έμπειρος και όχι μόνο θα ζούσα αξιοπρεπώς αλλά κάτι περισσότερο από άνετα. Χωρίς αφεντικά στο κεφάλι μου και χωρίς συναδέλφους που θα με αντιμετώπιζαν ως λεπρό.

Κοίτα, η δουλειά δεν είναι ντροπή. Στο λέω εγώ που στα 19 μου αν και γυναίκα βρέθηκα στα καράβια και καθάρισα τουαλέτες ως δόκιμος. Μα εκείνο που ενοχλεί είναι η απαξίωση των γραμμάτων. Είναι η καταρράκωση του δασκάλου στα μάτια της κοινωνίας και των μαθητών του. Και ειδικά σε μικρές κοινωνίες όπως η δική μου. Που ξέρει ο ένας τον άλλο. Σε τι σπίτι μένει και τι αμάξι έχει και πώς ζει.

Και καταφέραν πάλι σήμερα να κάμουν το δάσκαλο εκείνο το ρακένδυτο ανθρωπάκι που επί χρόνια φόραγε τα ίδια τριμμένα ρούχα και ψώνιζε βερεσέ. Και που κουβάλαγε το προσφάι διπλωμένο στην πετσετούλα. Λίγο ψωμάκι και ελιές.

Κατάφεραν; Ή καταφέραμε μόνοι μας; Αυτή η απορία με ταλανίζει και δε θέλω να παραδεχθώ την απάντηση...

Και πάλι για να γνωρίσουμε τους συναδέλφους μας αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ:

Tα παιδιά που ποτέ δεν κάναμε τον κόπο να προστατεύσουμε...θυμηθείτε έστω τους ταραξίες στις τάξεις μας κάθε φορά....τα παιδιά που μόνο καταστείλαμε...θα μας δίνουν όλο και πιο ηχηρά τις απαντήσεις τους για το δίκαιο σύστημα μας παντού...

Και ναι, η ανοχή μας σε πολλά είναι καθαρή συνενοχή.

Αρκεί να έχουμε εμείς δουλειά και δεν πάει να καίγεται ο κόσμος δίπλα μας, ε αναπληρωτές ??

Το λέω και για 'μένα _ Αντισταθείτε...Ξυπνήστε...

Ας μην κρεμονται άλλο οι ζωές μας από παράλογους πίνακες.

Κατεβείτε στο δρόμο κι ενωθείτε επιτέλους.

Είμαστε μια φριχτή μικροαστική κλίκα κι εμείς τελικά _ Ας την ''σπάσουμε'' .

Ας πάρουμε τις ζωές στα χέρια μας^

Μου έφτιαξε τη μέρα αυτή η αναπληρώτρια μέσω ΕΣΠΑ. Γιατί μέχρι τώρα άλλη γνώμη είχα. Κι έψαχνα και να τη δικαιολογήσω. Την αδικαιολόγητη στάση τους...

Να όμως που δε σκέφτονται όλοι οι αναπληρωτές σαν πρόβατα. Δεν έχουν μόνο το Σεπτέμβρη στο μυαλό τους και αν θα τους πάρουν στη δουλειά.

Χαρακτηριστική και η απάντηση στο παραπάνω ποστ ενός άλλου αναπληρωτή:

μοριακια μοριακια μοριακια παντου.. αυτος ειναι ο μικροκοσμος των αναπληρωτών που θα εκ-παιδευσουν την επομενη γενιά.. Μετά μας φταιει το σύστημα, λες και δεν το απαρτίζουμε εμείς αυτο...

Ναι, ο πόλεμος είναι ακήρυχτος! Ο πόλεμος που αναφέρει ο τίτλος του θέματος. Μα είναι ένας πόλεμος που το βλέπω, το νιώθω, θα δοθεί. Μόνο που αναπληρωτές μέσω ΕΣΠΑ και μόνιμοι θα βρεθούν στο ίδιο στρατόπεδο.

Κι άσε μερικούς μερικούς να νομίζουν πως θα καταφέρουν να μας βάλουν να φαγωθούμε μεταξύ μας.

Κι ένα ακόμη τραγούδι, αφιερωμένο σε κάποια Άντζι:

Απάντηση θα πάρουν μ' ενότητα κι αγώνα!!!